Predniso(lo)n en hydrocortison hebben de voorkeur in de zwangerschap
Deze middelen kunnen maar beperkt bij de foetus komen. Ze worden grotendeels geïnactiveerd in de placenta. De foetale serumconcentraties zijn bij hydrocortison en prednisolon ongeveer 10% van de maternale concentratie. Voor betamethason en dexamethason geldt dit in veel mindere mate. Bij betamethason zijn de foetale serumconcentraties ongeveer 30% van de maternale concentratie, bij dexamethason bijna 100%.
Doseer hydrocortison en predniso(lo)n zo kort en zo laag mogelijk. Tegen een stootkuur met prednison of prednisolon is geen bezwaar.
Risico op aangeboren afwijkingen
Uit onderzoek komt geen duidelijk hoger risico op aangeboren afwijkingen naar voren. Bij proefdieren zijn corticosteroïden in hoge doses teratogeen. Er wordt een verhoogde kans op schisis (gespleten verhemelte) gezien. Bij de mens zijn de gegevens niet eenduidig. De meeste studies laten geen verhoogd risico zien, maar een gering risico op schisis is niet uit te sluiten.
Het meeste onderzoek tijdens de zwangerschap is met predniso(lo)n en betamethason.
Risico op andere effecten bij het (ongeboren) kind
Chronisch gebruik van hogere doseringen (prednisondoseringen van meer dan 10 mg per dag) leidt mogelijk tot intra-uteriene groeivertraging. Chronisch gebruik in het derde trimester kan neonatale bijnierschorssuppressie veroorzaken. Kenmerken hiervan zijn neonatale hypoglykemie, hypotensie, elektrolytverstoringen en verstoring van de immuunrespons.
Substitutietherapie met hydrocortison, cortison en fludrocortison
Bij acute en primaire of secundaire bijnierschorsinsufficiëntie zijn de natuurlijke corticosteroïden hydrocortison en cortison het meest geschikt. Substitutietherapie leidt waarschijnlijk niet tot neonatale bijnierschorssuppressie of intra-uteriene groeivertraging.
Fludrocortison heeft voornamelijk een mineralocorticoïde werking. Fludrocortison kan tijdens de zwangerschap gegeven worden als substitutietherapie.
Informatie over de cutane toepassing is te vinden op de pagina over corticosteroïden op de huid.
Informatie over de toepassing bij astma is te vinden op de pagina over corticosteroïden per inhalatie bij astma.
Informatie over de rectale toepassing is te vinden op de pagina over corticosteroïden bij chronische darmontsteking.
Laatst bijgewerkt op 09-05-2019