Middelen bij bacteriële vaginose tijdens de borstvoedingsperiode

In het kort

Clindamycine kan vaginaal worden toegepast tijdens de borstvoeding. Clindamycine capsules en metronidazol gedurende 1 week kunnen waarschijnlijk ook veilig worden gebruikt. Gebruik geen povidonjodium tijdens de borstvoeding.

Risico indeling

  • Meest veilig tooltip icon Dit geneesmiddel is -binnen deze groep- de veiligste keuze voor gebruik tijdens de borstvoedingsperiode. Er is, in onderzoek of in de praktijk, geen verhoogd risico gevonden op nadelige effecten voor de zuigeling of op de melkproductie.
    • - clindamycine (vaginaal)
  • Waarschijnlijk veilig tooltip icon Dit geneesmiddel kan gebruikt worden tijdens de borstvoedingsperiode. Maar indien mogelijk heeft een geneesmiddel uit de categorie ‘Meest veilig’ de voorkeur. Bijvoorbeeld omdat er minder van dat middel in de melk terechtkomt of omdat er meer onderzoek naar is gedaan.
    • - clindamycine (oraal)
    • - metronidazol
  • Risico tooltip icon Het is niet veilig om dit geneesmiddel te gebruiken in de borstvoedingsperiode. Kies zo mogelijk voor een veiliger middel. Als dat niet mogelijk is, ga dan over op flesvoeding
    • - povidonjodium

Achtergrondinformatie

Clindamycine
Er is weinig onderzoek gedaan naar het gebruik van clindamycine tijdens de borstvoeding. Na oraal gebruik gaat clindamycine in kleine hoeveelheden over in de moedermelk. Er is geen literatuur over vaginaal gebruik. Vaginaal toegediend clinda­mycine wordt maar in geringe mate opgenomen in het lichaam. Eén case-report beschrijft bloederige diarree bij de zuigeling na gebruik van clindamycine en gentamycine. Een cau­saal verband tussen het gebruik van clindamycine en het optreden van de diarree kon niet worden vastgesteld.

Metronidazol
Gebruik van metronidazol tijdens de borstvoeding is redelijk onderzocht. Metronidazol gaat in redelijke hoeveelheden over in de moedermelk. De maximale concentraties in de moedermelk wordt twee tot vier uur na inname van een eenmalige dosis bereikt. De halfwaardetijd is bij zuigelingen, vooral bij prematuren, verlengd. Daardoor zou stapeling van metronidazol in het lichaam kunnen optreden. Er zijn echter geen meldingen van nadelige effecten bij de zuigeling bij gebruik van 250 mg drie maal per dag gedurende 7-10 dagen. Metronidazol kan als medicijn aan zuigelingen en kinderen worden gegeven. Deze dosering is veel hoger dan de hoeveelheid die een kind via de borstvoeding binnenkrijgt.

Povidonjodium
Jodium in de moedermelk kan de schildklierfunctie van de zui­geling nadelig beïnvloeden. Het kan bij het kind hypothyreoïdie en struma veroorzaken. Povidonjodium wordt vanuit de vagina in het lichaam opgenomen, waardoor de serumconcentratie van jodium bij de moeder stijgt. Jodium gaat makkelijk vanuit het bloed over in de moedermelk en kan in de borstvoeding stapelen. De melkplasma-ratio’s variëren tussen 15 en 23.

Laatst bijgewerkt op 05-03-2019


Bij elke zwangerschap is er een basisrisico van 10 tot 15% op een miskraam en van 2 tot 4% op het krijgen van een baby met een aangeboren afwijking. De informatie bij zwangerschap gaat over de vraag of dit risico groter wordt door gebruik van het geneesmiddel of vaccin. Daarnaast bespreken we diverse andere risico’s voor het ongeboren kind, zoals de kans op vroeggeboorte of een laag geboortegewicht. De informatie bij borstvoeding is gebaseerd op het mogelijke risico voor de zuigeling, uitgaande van een gezonde, voldragen baby van 0 tot 2 maanden. Bij een te vroeg geboren, kleine, lichte of zieke baby moet men extra voorzichtig zijn. Een oudere zuigeling is juist minder kwetsbaar. We gaan bij zwangerschap en borstvoeding uit van de gebruikelijke dosering, zonder dat de patiënt daarbij andere geneesmiddelen gebruikt. Of het gebruik van een geneesmiddel de beste keuze is, en welk geneesmiddel in dat geval de voorkeur heeft, kan per persoon en per situatie verschillen. Daarom is goed overleg tussen zorgverlener en patiënt essentieel. Deze informatie is bedoeld ter ondersteuning van dit overleg en kan de medische zorg niet vervangen.