Diverse lokale middelen bij huidaandoeningen tijdens de zwangerschap

In het kort

Fluorouracil is een cytostaticum. Het mag absoluut niet gebruikt worden tijdens de zwangerschap, ook niet op de huid.

Van dimethylsulfoxide, hydrochinon en tirbanibuline is het onbekend of het gebruikt kan worden tijdens de zwangerschap.

Risico indeling

  • Risico op aangeboren afwijkingen tooltip icon Dit geneesmiddel geeft een verhoogd risico op aangeboren afwijkingen of andere blijvende schade. Gebruik dit middel alleen in uitzonderingsgevallen (met extra controles). Kies zo mogelijk voor een veiliger middel of staak -tijdelijk- de behandeling.
    • - fluorouracil
  • Risico onbekend tooltip icon Over gebruik van dit geneesmiddel tijdens de zwangerschap is geen of onvoldoende informatie beschikbaar. Het is niet mogelijk om een uitspraak te doen over de veiligheid. Kies bij voorkeur voor een middel waarvan meer bekend is over de veiligheid.
    • - dimethylsulfoxide
    • - hydrochinon
    • - tirbanibuline

Achtergrondinformatie

Geneesmiddelopname via de huid
Bij middelen die op de huid worden gesmeerd, vindt normaal gesproken weinig systemische opname plaats. Bij beperkt gebruik wordt geen nadelig effect verwacht op de zwangerschap of op het ongeboren kind. Bij langdurig gebruik, gebruik van grote hoeveelheden, op grote huidoppervlakken of op beschadigde huid, neemt de hoeveelheid opgenomen geneesmiddel toe. Bij uitgebreid gebruik kunnen bij de moeder relevante bloedspiegels optreden. Lees in dat geval, indien van toepassing, de informatie over de systemische toepassing van het betreffende middel.

Fluorouracil
Fluorouracil wordt op grond van het werkingsmechanisme als teratogeen beschouwd. De opname van dit middel via de intacte huid is 6-10%. Bij een beschadigde huid kan de opname aanzienlijk toenemen. Het gebruik, ook cutaan, is gecontra-indiceerd tijdens de zwangerschap. Er zijn bij de fabrikant twee meldingen bekend van aangeboren afwijkingen na cutaan gebruik. Een kind had een gesleten lip en gehemelte, het andere kind had een ventrikel septum defect (1).

Hydrochinon
Hydrochinon wordt goed door de huid geabsorbeerd, de opname bedraagt 35-45%. Over het gebruik tijdens de zwangerschap zijn weinig gegevens bekend. Het is onbekend of hydrochinon over de placenta gaat. In een oudere studie uit Afrika waarbij 68 vrouwen huidbleekmiddelen met hydrochinon gebruikten tijdens de zwangerschap, zijn geen nadelige effecten gezien op de zwangerschap en bij de geboorte (2).

Dimethylsulfoxide en tirbanibuline
Er is geen ervaring met het gebruik van dimethylsulfoxide en tirbanibuline tijdens de zwangerschap. Van dimethylsulfoxide is bekend dat het snel en makkelijk door de huid wordt opgenomen. De absorptie van tirbanibuline door de huid is laag. 

 

Referenties

1.            Briggs GG, Freeman RK, Towers CV, Forinash AB. Briggs Drugs in Pregnancy and Lactation. 12th ed: Wolters Kluwer Health; 2021.

2.            Mahe A, Perret JL, Ly F, Fall F, Rault JP, Dumont A. The cosmetic use of skin-lightening products during pregnancy in Dakar, Senegal: a common and potentially hazardous practice. Trans R Soc Trop Med Hyg. 2007;101(2):183-7.

Laatst bijgewerkt op 18-11-2022


Bij elke zwangerschap is er een basisrisico van 10 tot 15% op een miskraam en van 2 tot 4% op het krijgen van een baby met een aangeboren afwijking. De informatie bij zwangerschap gaat over de vraag of dit risico groter wordt door gebruik van het geneesmiddel of vaccin. Daarnaast bespreken we diverse andere risico’s voor het ongeboren kind, zoals de kans op vroeggeboorte of een laag geboortegewicht. De informatie bij borstvoeding is gebaseerd op het mogelijke risico voor de zuigeling, uitgaande van een gezonde, voldragen baby van 0 tot 2 maanden. Bij een te vroeg geboren, kleine, lichte of zieke baby moet men extra voorzichtig zijn. Een oudere zuigeling is juist minder kwetsbaar. We gaan bij zwangerschap en borstvoeding uit van de gebruikelijke dosering, zonder dat de patiënt daarbij andere geneesmiddelen gebruikt. Of het gebruik van een geneesmiddel de beste keuze is, en welk geneesmiddel in dat geval de voorkeur heeft, kan per persoon en per situatie verschillen. Daarom is goed overleg tussen zorgverlener en patiënt essentieel. Deze informatie is bedoeld ter ondersteuning van dit overleg en kan de medische zorg niet vervangen.