Lareb logo
English language icon
Menu icon
Aa Lettergrootte
16
 

Diverse middelen bij hoest en verkoudheid tijdens de zwangerschap

In het kort

Promethazine kan in lage doseringen gebruikt worden in de zwangerschap. Gebruik van middelen met tijm, anijs, zoethout, guaiacol en ipecacuanha in de zwangerschap is acceptabel in normale doseringen.

Let op:

  • Gebruik promethazine niet vlak vóór de geboorte. Dit middel kan versuffend zijn voor het pasgeboren kind.

  • Levomenthol stoomdruppels bevatten 90% alcohol. Gebruik van alcohol wordt afgeraden in de zwangerschap.

 

Risico indeling

  • Meest veilig tooltip icon Dit geneesmiddel is -binnen deze groep- de veiligste keuze voor gebruik tijdens de zwangerschap. Er is, in onderzoek of in de praktijk, geen verhoogd risico gevonden op aangeboren afwijkingen of andere nadelige effecten op de zwangerschap. Of studies tonen discrepanties, maar zijn overwegend gunstig. Het belang van behandeling zal na afweging veelal groter zijn dan het risico.
    • - promethazine (eerste en tweede trimester lage dosis)
  • Waarschijnlijk veilig tooltip icon Dit geneesmiddel kan gebruikt worden tijdens de zwangerschap. Maar indien mogelijk heeft een geneesmiddel uit de categorie ‘Meest veilig’ de voorkeur. Bijvoorbeeld omdat er meer onderzoek is gedaan naar dat middel of studies minder discrepanties tonen. Het belang van behandeling kan na afweging groter zijn dan het risico.
    • - anijs
    • - tijm
    • - zoethout (< 500 mg/week)
  • Mogelijk risico tooltip icon Dit geneesmiddel kan mogelijk nadelige effecten hebben op zwangerschap of –ongeboren- kind. Weeg de mogelijke nadelige effecten af tegen het belang van behandeling van de moeder. Overweeg of een veiliger middel gebruikt kan worden of voer extra controles uit.
    • - levomenthol (stoomdruppels)
    • - promethazine (derde trimester)
  • Risico onbekend tooltip icon Over gebruik van dit geneesmiddel tijdens de zwangerschap is geen of onvoldoende informatie beschikbaar. Het is niet mogelijk om een uitspraak te doen over de veiligheid. Kies bij voorkeur voor een middel waarvan meer bekend is over de veiligheid.
    • - eucalyptol
    • - guaiacol
    • - ipecacuanha
    • - kamfer
    • - levomenthol (inhalatie)

Achtergrondinformatie

Promethazine
Promethazine is met meer dan 25.000 zwangerschappen uitgebreid onderzocht. Uit de onderzoeken komt geen hoger risico op aangeboren afwijkingen of specifieke afwijkingen naar voren. In een grote Amerikaanse studie wordt promethazine vergeleken met ondansetron. Er zijn bijna 140.000 zwangerschappen met promethazine. Er wordt geen hoger risico gezien op aangeboren afwijkingen, hartafwijkingen en schisis (gespleten gehemelte en/of lip) vergeleken met het gebruik van ondansetron. 

Promethazine is een sterk sederende stof. Bij gebruik vlak voor de bevalling is er een theoretisch risico op sedatie en ademhalingsdepressie van de pasgeborene.

Kamfer:
Er is beperkt onderzoek naar gebruik van kamfer op de huid. Er worden niet meer afwijkingen gezien dan normaal.
Kamfer is zeer toxisch na orale inname. Er zijn enkele case reports van maternale intoxicatie in de zwangerschap. Eenmaal leidde dit tot foetale sterfte en eenmaal tot een ademhalingsdepressie bij de pasgeborene.

Anijs, tijm en zoethout:
Uit onderzoek blijkt dat deze middelen vaak gebruikt worden in de zwangerschap. Er zijn tot nu toe geen aanwijzingen dat gebruik in normale doseringen in de zwangerschap een risico vormt. Echter goed onderzoek naar de mogelijke effecten zijn beperkt.
Bij hoge doseringen zoethout (> 500 mg/week) zien 2 kleine onderzoeken een grotere kans op vroeggeboorte. Daarnaast kan chronisch gebruik van zoethout de bloeddruk verhogen.
Hoge doseringen thymol (meer dan 1 gram) kunnen mogelijk een miskraam veroorzaken.

Levomenthol:
Er is geen onderzoek gedaan naar het gebruik van levomenthol in de zwangerschap. Gebruik van levomenthol stoomdruppels wordt afgeraden omdat deze druppels 90% alcohol bevatten.

Guaiacol en ipecacuanha:
Er zijn geen aanwijzingen dat guaiacol en ipecacuanha in hoestmid­delen nadelige effecten hebben op de zwangerschap of de foetus. Er is echter maar beperkt onderzoek gedaan naar het gebruik in de zwangerschap, goed uitgevoerde onderzoeken ontbreken.

Laatst bijgewerkt op 21-05-2019


Ook interessant

Bij elke zwangerschap is er een basisrisico van 10 tot 15% op een miskraam en van 2 tot 4% op het krijgen van een baby met een aangeboren afwijking. De informatie bij zwangerschap gaat over de vraag of dit risico groter wordt door gebruik van het geneesmiddel of vaccin. Daarnaast bespreken we diverse andere risico’s voor het ongeboren kind, zoals de kans op vroeggeboorte of een laag geboortegewicht. De informatie bij borstvoeding is gebaseerd op het mogelijke risico voor de zuigeling, uitgaande van een gezonde, voldragen baby van 0 tot 2 maanden. Bij een te vroeg geboren, kleine, lichte of zieke baby moet men extra voorzichtig zijn. Een oudere zuigeling is juist minder kwetsbaar. We gaan bij zwangerschap en borstvoeding uit van de gebruikelijke dosering, zonder dat de patiënt daarbij andere geneesmiddelen gebruikt. Of het gebruik van een geneesmiddel de beste keuze is, en welk geneesmiddel in dat geval de voorkeur heeft, kan per persoon en per situatie verschillen. Daarom is goed overleg tussen zorgverlener en patiënt essentieel. Deze informatie is bedoeld ter ondersteuning van dit overleg en kan de medische zorg niet vervangen.