Aa Lettergrootte
16
 

Orale antihistaminica bij allergie tijdens de zwangerschap

Overzicht

Als tijdens de zwangerschap een oraal antihistaminicum nodig is, gaat de voor­keur uit naar loratadine of cetirizine. Ook desloratadine en levocetirizine kunnen waarschijnlijk veilig gebruikt worden. Clemastine, promethazine en hydroxyzine werken versuffend. Gebruik deze middelen niet vlak voor de bevalling. Het is onbekend of de overige middelen veilig gebruikt kunnen worden.

Let op
Gebruik  antihistaminica zoals clemastine, promethazine en hydroxyzine niet vlak voor de bevalling. Deze middelen werken versuffend.

Risico indeling

  • Meest veilig Dit geneesmiddel is -binnen deze groep- de veiligste keuze voor gebruik tijdens de zwangerschap. Er is, in onderzoek of in de praktijk, geen verhoogd risico gevonden op aangeboren afwijkingen of andere nadelige effecten op de zwangerschap.
    • - cetirizine
    • - clemastine
    • - loratadine
    • - promethazine (lage dosering)
  • Waarschijnlijk veilig Dit geneesmiddel kan gebruikt worden tijdens de zwangerschap. Maar indien mogelijk heeft een geneesmiddel uit de categorie ‘Meest veilig’ de voorkeur. Bijvoorbeeld omdat er meer onderzoek is gedaan naar dat middel (zie tekst ‘Meer weten’).
    • - desloratadine
    • - hydroxyzine
    • - levocetirizine
  • Risico onbekend Over gebruik van dit geneesmiddel tijdens de zwangerschap is geen of onvoldoende informatie beschikbaar. Het is niet mogelijk om een uitspraak te doen over de veiligheid. Kies bij voorkeur voor een middel waarvan meer bekend is over de veiligheid.
    • - acrivastine
    • - alimemazine
    • - cinnarizine
    • - dimetindeen
    • - ebastine
    • - fexofenadine
    • - ketotifen
    • - mizolastine
    • - oxomemazine
    • - promethazine (hoge dosering)
    • - rupatadine

Keuze van het middel
Antihistaminica zijn in zeer hoge dosis bij dieren teratogeen. Bij de mens zijn er tot nu toe geen aanwijzingen dat het gebruik van antihistaminica in het eerste trimester een verhoogd risico geeft op aangeboren afwijkingen. De meeste ervaring is opgedaan met de eerste generatie antihistaminica clemastine en promethazine en met de tweede generatie antihistaminica loratadine en cetirizine. De voorkeur gaat uit naar het gebruik van loratadine en cetirizine, omdat deze middelen geen sederende werking hebben. Als het sederende effect gewenst is, dan kan er gekozen worden voor clemastine, promethazine of hydroxyzine. Gebruik deze middelen niet vlak voor de partus.

Andere behandelopties
Als er tijdens de zwangerschap alleen sprake is van oog- of neusklachten door de allergie, heeft lokale behandeling de voorkeur. Zie hiervoor de informatie over lokale middelen bij allergische rhinitis tijdens de zwangerschap of allergische conjunctivitis tijdens de zwangerschap.

Loratadine en desloratadine
Er is veel onderzoek gedaan naar het gebruik van loratadine tijdens de zwangerschap (>5000 zwangerschappen). Dit laat geen verhoogd risico op aangeboren afwijkingen zien. Desloratadine is de actieve metaboliet van loratadine. Daarom verwacht men ook van desloratadine geen verhoogd risico op aangeboren afwijkingen, maar aanvullend onderzoek moet dit nog bevestigen. 

Cetirizine en levocetirizine
Er is veel onderzoek gedaan naar het gebruik van cetirizine tijdens de zwangerschap (rond de 4000 zwangerschappen). Dit laat geen verhoogd risico op aangeboren afwijkingen zien. Levocetirizine is de actieve R-enantiomeer van cetirizine. Daarom verwacht men ook van levocetirizine geen verhoogd risico op aangeboren afwijkingen, maar aanvullend onderzoek moet dit nog bevestigen. 

Clemastine
Er is veel onderzoek gedaan naar het gebruik van clemastine tijdens de zwangerschap (>4000 zwangerschappen). Dit laat geen verhoogd risico op aangeboren afwijkingen zien. Clemastine heeft een sederende werking.

Promethazine
Er is veel onderzoek gedaan naar het gebruik van promethazine tijdens de zwangerschap (>5700 zwangerschappen). In de studies waarin gebruikte doseringen vermeld staan, blijkt vooral 50 mg (25-100 mg) gebruikt te zijn. De hoge dosering van 150 mg is daardoor nog onvoldoende onderzocht. De studies laten geen verhoogd risico op aangeboren afwijkingen zien. Promethazine heeft een sterk sederende werking.

Ebastine en hydroxyzine
Er is minder ervaring met het gebruik van hydroxyzine en ebastine tijdens de zwangerschap. Er zijn ruim 1000 zwangerschappen onderzocht waarbij hydroxyzine gebruikt werd. Er is één onderzoek uitgevoerd waar ongeveer 500 zwangerschappen met ebastine onderzocht werden. In de uitgevoerde onderzoeken werd geen verhoogd risico op aangeboren afwijkingen gezien. Hydroxyzine heeft een sederende werking.

Fexofenadine
Er is weinig ervaring met het gebruik van fexofenadine tijdens de zwangerschap. Fexofenadine is de actieve metaboliet van terfenadine. Er is ruime ervaring met het gebruik van terfenadine tijdens de zwangerschap, namelijk meer dan 1500 zwangerschappen zijn onderzocht. Terfenadine is echter uit de handel genomen. Voor beide middelen geldt dat er geen verhoogd risico op aangeboren afwijkingen is aangetoond in de uitgevoerde onderzoeken. Aanvullend onderzoek is nodig om dit te bevestigen voor fexofenadine.

Dimetindeen
Met dimetindeen is jarenlange gebruikerservaring. Daarom wordt aangenomen dat dit geen verhoogd risico geeft op aangeboren afwijkingen. Maar er is onvoldoende onderzoek gedocumenteerd naar het gebruik van dit middel tijdens de zwangerschap. Dimetindeen heeft een sederende werking.

Overige antihistaminica
Met de overige antihistaminica is nog onvoldoende ervaring tijdens de zwangerschap om een goede inschatting van de risico’s te maken.

Laatst bijgewerkt op 24-06-2019


Ook interessant

Bij elke zwangerschap is er een basisrisico van 10 tot 15% op een miskraam en van 2 tot 4% op het krijgen van een baby met een aangeboren afwijking. De informatie bij zwangerschap gaat over de vraag of dit risico groter wordt door gebruik van het geneesmiddel of vaccin. Daarnaast bespreken we diverse andere risico’s voor het ongeboren kind, zoals de kans op vroeggeboorte of een laag geboortegewicht. De informatie bij borstvoeding is gebaseerd op het mogelijke risico voor de zuigeling, uitgaande van een gezonde, voldragen baby van 0 tot 2 maanden. Bij een te vroeg geboren, kleine, lichte of zieke baby moet men extra voorzichtig zijn. Een oudere zuigeling is juist minder kwetsbaar. We gaan bij zwangerschap en borstvoeding uit van de gebruikelijke dosering, zonder dat de patiënt daarbij andere geneesmiddelen gebruikt. Of het gebruik van een geneesmiddel de beste keuze is, en welk geneesmiddel in dat geval de voorkeur heeft, kan per persoon en per situatie verschillen. Daarom is goed overleg tussen zorgverlener en patiënt essentieel. Deze informatie is bedoeld ter ondersteuning van dit overleg en kan de medische zorg niet vervangen.