De meest voorkomende vormen van diabetes zijn diabetes type 1 en type 2
Diabetes type 2 komt het vaakst voor. Dit type diabetes wordt veroorzaakt doordat het lichaam te weinig insuline aanmaakt. Ook wordt het lichaam minder gevoelig voor insuline. De oorzaken van diabetes type 2 zijn onder andere overgewicht, oudere leeftijd en ongezond eten [2, 7, 9]. Bij diabetes type 1 worden de cellen die insuline maken door het eigen afweersysteem kapot gemaakt. Er is nog veel onduidelijk over de oorzaken van diabetes type 1 [1, 2].
Het is niet aangetoond dat vaccinaties diabetes veroorzaken
Er is met name onderzoek gedaan naar het verband tussen kindervaccinaties en het ontstaan van diabetes type 1 [1, 3-6, 10-12]. Zowel op de korte als op de langere termijn is er geen verhoogd risico op diabetes type 1 na vaccinatie [3, 5, 11]. Ook geven verschillende onderzoeken aan dat vaccinaties de kans op diabetes type 1 mogelijk verkleinen doordat ze infecties voorkomen [6, 13-15]. Er zijn onderzoeken die aantonen dat een infectie met pneumokokken, influenza, enterovirus, hepatitis B, rotavirus of varicella zoster mogelijk diabetes kunnen veroorzaken [13, 16-25].
Vaccinaties kunnen soms bloedsuikerschommelingen veroorzaken
Dit is gezien bij de griepvaccinatie en de coronavaccinatie [8, 26]. De bloedsuikerwaardes kunnen verhoogd zijn of verlaagd zijn. Een lage bloedsuikerspiegel na vaccinatie kan verklaard worden doordat mensen zich na de vaccinatie niet lekker voelen en minder eten. Een hoge bloedsuikerspiegel na vaccinatie kan verklaard worden doordat vaccinaties ook een soort stressreactie kunnen opwekken. Dit kan leiden tot een stijging van de cortisol- en adrenalinelevels en vervolgens ook een stijging van de bloedglucosewaarde [26].
Mensen met diabetes kunnen gewoon gevaccineerd worden
Sommige infecties kunnen een heftiger beloop hebben bij mensen met diabetes. Dit is onder andere gezien bij COVID-19. Vaccineren tegen infecties kan dan erger voorkomen [27]. Over het algemeen geven vaccinaties diabetespatiënten ook voldoende bescherming [17, 28-31]. Het soort vaccin en de leeftijd van de gevaccineerde zijn factoren die mogelijk van invloed zijn op de effectiviteit van een vaccin bij diabetespatiënten [30, 32-34].
- Norris JM, Johnson RK, Stene LC. Type 1 diabetes-early life origins and changing epidemiology. Lancet Diabetes Endocrinol. 2020-03-01;8(3):226-238
- Diabetesfonds. Verschil tussen diabetes 1 en 2 [Internet]. Geraadpleegd op 1 oktober 2020. Beschikbaar via https://www.diabetesfonds.nl/over-diabetes/soorten-diabetes/verschil-tussen-diabetes-type-1-en-2.
- Beyerlein A, et al. Vaccinations in early life are not associated with development of islet autoimmunity in type 1 diabetes high-risk children: Results from prospective cohort data. Vaccine. 2017-03-27;35(14):1735-1741
- Morgan E, Halliday SR, Campbell GR. Vaccinations and childhood type 1 diabetes mellitus: a meta-analysis of observational studies. Diabetologia. 2016-02-01;59(2):237-43
- Rousseau MC, El-Zein M, Conus F. Bacillus Calmette-Guérin (BCG) Vaccination in Infancy and Risk of Childhood Diabetes. Paediatr Perinat Epidemio. 2016-03-01;30(2):141-8
- Huang J, et al. The Impact of Hepatitis B Vaccination Status on the Risk of Diabetes, Implicating Diabetes Risk Reduction by Successful Vaccination. PloS one. 2015-10-28;10(10):e0139730
- Barents ESE, et al. NHG-Standaard: Diabetes mellitus type 2 [Richtlijn]. 2018. Geraadpleegd op 1 oktober 2020. Beschikbaar via: https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/diabetes-mellitus-type-2#volledige-tekst.
- Glaess SS, Benitez RM, Cross BM. Acute Hyperglycemia After Influenza Vaccination in a Patient With Type 2 Diabetes. Diabetes Spectr. 2018-05-01;31(2):206-208
- Dunachie S, Chamnan P. The double burden of diabetes and global infection in low and middle-income countries. Trans R Soc Trop Med Hyg. 2019-02-01;113(2):56-64
- Willame C, et al. Risk of new onset autoimmune disease in 9- to 25-year-old women exposed to human papillomavirus-16/18 AS04-adjuvanted vaccine in the United Kingdom. Hum Vaccin Immunother. 2016-11-01;12(11):2862-2871
- Klein NP, et al. Long term risk of developing type 1 diabetes after HPV vaccination in males and females. Vaccine. 2019-03-28;37(14):1938-1944
- Hemming-Harlo M, Lähdeaho ML, Mäki M. Rotavirus Vaccination Does Not Increase Type 1 Diabetes and May Decrease Celiac Disease in Children and Adolescents. Pediatr Infect Dis J. 2019-05-01;38(5):539-541
- Rogers MAM, Basu T, Kim C. Lower Incidence Rate of Type 1 Diabetes after Receipt of the Rotavirus Vaccine in the United States, 2001-2017. Sci Rep. 2019-06-13;9(1):7727
- Perrett KP, Jachno K, Nolan TM. Association of Rotavirus Vaccination With the Incidence of Type 1 Diabetes in Children. JAMA Pediatr. 2019-03-01;173(3):280-282
- Li M, et al. Positive hepatitis B surface antibody is associated with reduced risk of diabetes mellitus in retired female Chinese workers. J Diabetes. 2016-01-01;8(1):158-61
- Dunne JL, et al. Rationale for enteroviral vaccination and antiviral therapies in human type 1 diabetes. Diabetologia. 2019-05-01;62(5):744-753
- Diabetes Canada Clinical Practice Guidelines Expert Committee., Husein N, Chetty A. Influenza, Pneumococcal, Hepatitis B and Herpes Zoster Vaccinations. Can J Diabetes. 2018-04-01;42 Suppl 1:S142-S144
- Lin HC, et al. Enterovirus infection is associated with an increased risk of childhood type 1 diabetes in Taiwan: a nationwide population-based cohort study. Diabetologia. 2015-01-01;58(1):79-86
- Karnchanasorn R, Ou HY, Lin J. Viral Hepatitis and Diabetes: Clinical Implications of Diabetes Prevention Through Hepatitis Vaccination. Curr Diab Rep. 2016-10-01;16(10):101
- Ritscher AM, Hayney MS. Recommendations for patients with diabetes. J Am Pharm Assoc (2003). 2017-01-01;57(6):747-749
- Icardi G, et al. Multi-disciplinary Consensus Statement Document Vaccinal prevention in adult patients with diabetes mellitus. J Prev Med Hyg. 2018-12-15;59(4):E249-E256
- Zhang X, et al. Increased risk of hepatitis B virus infection amongst individuals with diabetes mellitus. Biosci Rep. 2019-03-28;39(3)
- Butalia S, Kaplan GG, Khokhar B. Environmental Risk Factors and Type 1 Diabetes: Past, Present, and Future. Can J Diabetes. 2016-12-01;40(6):586-593
- Ruiz PLD, et al. Higher frequency of hospitalization but lower relative mortality for pandemic influenza in people with type 2 diabetes. J Intern Med. 2020-01-01;287(1):78-86
- Saadatian-Elahi M, Bauduceau B, Del-Signore C. Diabetes as a risk factor for herpes zoster in adults: A synthetic literature review. Diabetes Res Clin Pract. 2020-01-01;159:107983
- Kuo CS, et al. Effectiveness of 23-valent pneumococcal polysaccharide vaccine on diabetic elderly. Medicine. 2016-06-01;95(26):e4064
- Lau D, Eurich DT, Majumdar SR. Effectiveness of influenza vaccination in working-age adults with diabetes: a population-based cohort study. Thorax. 2013-07-01;68(7):658-63
- Schillie SF, Spradling PR, Murphy TV. Immune response of hepatitis B vaccine among persons with diabetes: a systematic review of the literature. Diabetes care. 2012-12-01;35(12):2690-7
- Remschmidt C, Wichmann O, Harder T. Vaccines for the prevention of seasonal influenza in patients with diabetes: systematic review and meta-analysis. BMC Med. 2015-03-17;13:53
- Seo YB, et al. Long-Term Immunogenicity and Safety of a Conventional Influenza Vaccine in Patients with Type 2 Diabetes. Clin Vaccine Immuno. 2015-11-01;22(11):1160-5
- Onal Z, Ersen A, Bayramoglu E. Seroprotection status of hepatitis B and measles vaccines in children with type 1 diabetes mellitus. J Pediatr Endocrinol Metab. 2016-09-01;29(9):1013-7
Laatst bijgewerkt op 11-01-2021