Lareb logo
English language icon
Menu icon
Aa Lettergrootte
16
 

Lokale middelen bij psoriasis tijdens de zwangerschap

In het kort

Over het gebruik van calcipotriol, calcitriol, ditranol en koolteer tijdens de zwangerschap is weinig informatie beschikbaar. Een uitspraak over de veiligheid bij de lokale behandeling voor psoriasis is daardoor niet mogelijk.

Koolteer kan beter niet voor langere tijd gebruikt worden in de zwangerschap

Risico indeling

  • Risico onbekend tooltip icon Over gebruik van dit geneesmiddel tijdens de zwangerschap is geen of onvoldoende informatie beschikbaar. Het is niet mogelijk om een uitspraak te doen over de veiligheid. Kies bij voorkeur voor een middel waarvan meer bekend is over de veiligheid.
    • - calcipotriol
    • - calcitriol
    • - ditranol
    • - koolteer

Achtergrondinformatie

Geneesmiddelopname via de huid is meestal laag
Bij middelen die op de huid worden gesmeerd, vindt normaal gesproken weinig systemische opname plaats. Bij beperkt gebruik wordt geen nadelig effect verwacht op de zwangerschap of op het ongeboren kind. Bij langdurig gebruik, gebruik van grote hoeveelheden, op grote huidoppervlakken of op beschadigde huid, neemt de hoeveelheid opgenomen geneesmiddel toe. Bij uitgebreid gebruik kunnen bij de moeder relevante bloedspiegels optreden. Lees in dat geval, indien van toepassing, de informatie over de systemische toepassing van het betreffende middel.

Calcipotriol en calcitriol 
Calcipotriol en calcitriol zijn synthetische vitamine-D3-derivaten. De opname via de huid is laag. Bij overmatig gebruik van calcipotriol, meer dan 100 gram zalf per dag, is hypercalciëmie beschreven [1]. Naar gebruik van deze middelen tijdens de zwangerschap is geen onderzoek gedaan.

Zie de pagina over vitamine D en analoga tijdens de zwangerschap voor de orale toepassing van calcitriol.

Ditranol
Met het gebruik van ditranol tijdens de zwangerschap is geen ervaring opgedaan. De systemische absorptie via de huid is laag. Een review stelt dat er geen aanwijzing is voor systemische opname en toxiciteit bij dermaal gebruik van ditranol [2]. 

Koolteer
Naar het gebruik van koolteer tijdens de zwangerschap is heel weinig onderzoek gedaan. In een onderzoek met niet-zwangeren zijn metabolieten van het medicijn teruggevonden in de urine [3]. Vroeger is bij schoorsteenvegers een verband aangetoond tussen chronische blootstelling aan koolteer en scrotaal carcinoom. Vanwege de carcinogene eigenschappen is men terughoudend met chronisch gebruik van koolteer tijdens de zwangerschap. Bij lokaal therapeutisch gebruik van koolteer zijn carcinogene effecten echter nooit beschreven.

arrow icon
  • Hoeck HC, Laurberg G, Laurberg P. Hypercalcaemic crisis after excessive topical use of a vitamin D derivative. Journal of internal medicine. 1994-03-01;235(3):281-2
  • Tauscher AE, Fleischer AB Jr, Phelps KC. Psoriasis and pregnancy. Journal of cutaneous medicine and surgery. 2002-11-01;6(6):561-70
  • Veenhuis RT, van Horssen J, Bos RP. Highly increased urinary 1-hydroxypyrene excretion rate in patients with atopic dermatitis treated with topical coal tar. Archives of dermatological research. 2002-07-01;294(4):168-71

Laatst bijgewerkt op 04-07-2022


Ook interessant

Bij elke zwangerschap is er een basisrisico van 10 tot 15% op een miskraam en van 2 tot 4% op het krijgen van een baby met een aangeboren afwijking. De informatie bij zwangerschap gaat over de vraag of dit risico groter wordt door gebruik van het geneesmiddel of vaccin. Daarnaast bespreken we diverse andere risico’s voor het ongeboren kind, zoals de kans op vroeggeboorte of een laag geboortegewicht. De informatie bij borstvoeding is gebaseerd op het mogelijke risico voor de zuigeling, uitgaande van een gezonde, voldragen baby van 0 tot 2 maanden. Bij een te vroeg geboren, kleine, lichte of zieke baby moet men extra voorzichtig zijn. Een oudere zuigeling is juist minder kwetsbaar. We gaan bij zwangerschap en borstvoeding uit van de gebruikelijke dosering, zonder dat de patiënt daarbij andere geneesmiddelen gebruikt. Of het gebruik van een geneesmiddel de beste keuze is, en welk geneesmiddel in dat geval de voorkeur heeft, kan per persoon en per situatie verschillen. Daarom is goed overleg tussen zorgverlener en patiënt essentieel. Deze informatie is bedoeld ter ondersteuning van dit overleg en kan de medische zorg niet vervangen.