Een bekend voorbeeld van een epileptische aanval na vaccinatie is een koortsstuip
Een koortsstuip na vaccinatie kan optreden bij mensen die hier genetisch gevoelig voor zijn. Jonge kinderen zijn gevoeliger voor koortsstuipen dan volwassenen. In de meeste gevallen gaat het om een typische koortsstuip. Er is geen verhoogd risico op het krijgen van epilepsie na het doormaken van één typische koortsstuip [1, 2]. Bij een klein deel van de kinderen treedt echter een atypische koortsstuip na vaccinatie op. Deze stuipen hebben bijzondere kenmerken. Het risico op epilepsie is hierbij wel verhoogd. Het grootste deel van de kinderen met een atypische koortsstuip ontwikkelt echter alsnog geen epilepsie [1, 3]. Het innemen van medicijnen tegen de koorts, zoals paracetamol, vóór de vaccinatie wordt niet geadviseerd. Dit kan namelijk de effectiviteit van vaccins verminderen. Na vaccinatie kan paracetamol wel gegeven worden [4].
Epilepsie begint vaak in de vroege kinderjaren en valt samen met de eerste vaccinaties
Er zijn vormen van epilepsie waarbij de klachten al in het eerste levensjaar ontstaan. Omdat kinderen in hun eerste jaar ook de meeste vaccinaties krijgen, kan een eerste epileptische aanval toevallig kort na vaccinatie optreden. Hierdoor kan het idee ontstaan dat de epilepsie wordt veroorzaakt door vaccinatie, terwijl de aanval een eerste uiting is van een al bestaande onderliggende ziekte [2, 3, 5-10]. Een voorbeeld hiervan is het syndroom van Dravet. Dit is een ziekte met epileptische aanvallen en achteruitgang van de ontwikkeling door een genetische afwijking [3, 6, 7, 11]. Het kind krijgt meestal rond de leeftijd van 5 maanden epileptische aanvallen in de vorm van koortsstuipen [11]. Bij kinderen met het syndroom van Dravet kan door koorts na vaccinatie een (eerste) koortsstuip worden uitgelokt [3, 6, 7, 11, 12].
Vaccinaties hebben geen invloed op de ontwikkeling van epilepsie
Er is geen reden om mensen met epilepsie niet te vaccineren [4, 7]. Het risico van een koortsgevoelige aanval na vaccinatie moet worden afgewogen tegen het risico van andere mogelijke ernstige gevolgen van het niet-vaccineren [3, 5]. Bij mensen met (het vermoeden van) actieve epilepsie kan het verstandig zijn pas te vaccineren als men goed is ingesteld op de geneesmiddelen tegen epilepsie [8]. Overleg met de neuroloog bij vragen over vaccineren.
- Schieving JH, Stroink H. Koortsstuip [Internet]. 2019. Geraadpleegd op 2 december 2020. Beschikbaar via: https://www.kinderneurologie.eu/ziektebeelden/epilepsie/koortsstuip.php
- Brown NJ, Berkovic SF, Scheffer IE. Vaccination, seizures and 'vaccine damage'. Current Opin Neurol. 2007-04-01;20(2):181-7
- Kerstenetzky L, Gidal B. Pediatric seizures and vaccines. J Am Pharm Assoc. 2015-07-01;55(4):457-8, 460
- Craiu D, et al. Vaccination and childhood epilepsies. European journal of paediatric neurology : EJPN : official journal of the European Paediatric Neurology Society. 2022-01-01;36:57-68
- Top KA, et al. Adverse Events Following Immunization Among Children With Epilepsy: A Self-Controlled Case Series. Pediatr Infect Dis J. 2020-05-01;39(5):454-459
- Cendes F, Sankar R. Vaccinations and febrile seizures. Epilepsia. 2011-05-01;52 Suppl 3:23-5
- Hilgersom W.J.A, van Boekel A.A.W, Rümke H.C. Aanvallen na vaccinatie van zuigelingen en peuters Tijdschrift Jeugdgezondheidszorg. 2017-01-16;2017(49):2-7
- Epilepsiefonds. Epilepsie en inentingen bij kinderen [Online folder]. 2014. Geraadpleegd op 2 december 2020. Beschikbaar via https://www.epilepsie.n
- Lin K, et al. Should patients with epilepsy be vaccinated against coronavirus disease 2019? A systematic review and meta-analysis. Epilepsy & behavior : E&B. 2022-09-01;134:108822
- Schieving JH. Dravet [Internet]. 2020. Geraadpleegd op 2 december 2020. Beschikbaar via: https://www.kinderneurologie.eu/ziektebeelden/epilepsie/dravet.php
- Núnez I, et al. Seizures following COVID-19 vaccination in Mexico: A nationwide observational study. Epilepsia. 2022-10-01;63(10):e144-e149
- Clayton LM, et al. The impact of SARS-CoV-2 vaccination in Dravet syndrome: A UK survey. Epilepsy & behavior : E&B. 2021-08-21;124:108258
Laatst bijgewerkt op 20-02-2023