TNF-alfa-blokkers tijdens de borstvoedingsperiode

In het kort

Adalimumab, certolizumab pegol, etanercept en infliximab kunnen waarschijnlijk worden gebruikt tijdens de borstvoeding. Deze grote moleculen gaan weinig tot niet over in de borstvoeding. In het maagdarmkanaal van de baby worden ze voor een groot deel afgebroken. In studies zijn geen effecten gezien bij de kinderen, ze hadden een normale ontwikkeling. Van golimumab is nog weinig bekend over het gebruik tijdens de borstvoeding.

Risico indeling

  • Waarschijnlijk veilig tooltip icon Dit geneesmiddel kan gebruikt worden tijdens de borstvoedingsperiode. Maar indien mogelijk heeft een geneesmiddel uit de categorie ‘Meest veilig’ de voorkeur. Bijvoorbeeld omdat er minder van dat middel in de melk terechtkomt of omdat er meer onderzoek naar is gedaan.
    • - adalimumab
    • - certolizumab pegol
    • - etanercept
    • - infliximab
  • Risico onbekend tooltip icon Over gebruik van dit geneesmiddel tijdens de borstvoedingsperiode is nauwelijks of geen informatie. Het is niet mogelijk om een uitspraak te doen over de veiligheid. Kies bij voorkeur voor een middel waarvan meer bekend is over de veiligheid.
    • - golimumab

Achtergrondinformatie

Adalimumab, certolizumab pegol, golimumab en infliximab zijn monoclonale antilichamen. Dit zijn grote moleculen. Ook etanercept is een groot molecuul. Grote moleculen gaan nauwelijks over in de moedermelk. Bovendien worden ze in het maagdarmkanaal van de zuigeling grotendeels geïnactiveerd en slecht opgenomen. Systemische effecten bij de zuigeling door blootstelling via de borstvoeding lijken daardoor onwaarschijnlijk. [1]

Adalimumab
Tot nu toe zijn er in onderzoeken geen nadelige effecten bij de zuigeling gemeld bij gebruik van adalimumab tijdens de borstvoeding. In de literatuur is bij 24 moeders de overgang van adalimumab naar  de borstvoeding onderzocht. [1] In 5 gevallen is het in een zeer lage concentratie aangetoond in de moedermelk. In de andere gevallen was adalimumab niet detecteerbaar. Van meer dan 100 kinderen die borstvoeding kregen tijdens adalimumab gebruik van de moeder is de ontwikkeling gevolgd. De kinderen ontwikkelden zich normaal en er waren geen meldingen van nadelige effecten. Er was ook geen toename van infecties gezien bij kinderen in een leeftijd van 6 maanden tot ruim 1 jaar. [1-7]

Infliximab
Tot nu toe zijn er in onderzoeken geen nadelige effecten bij de zuigeling gemeld bij gebruik van infliximab tijdens de borstvoeding. Bij 44 moeders is onderzocht of infliximab overgaat in de borstvoeding. [1, 8, 9] In ruim 60% van de gevallen werd infliximab in een lage concentratie aangetoond in moedermelk. In de andere gevallen was het niet detecteerbaar in de moedermelk. Daarnaast zijn bijna 200 kinderen gevolgd waarbij de moeder infliximab gebruikte tijdens de borstvoeding. Deze kinderen hadden bij een leeftijd van 6 maanden tot 2.5 jaar een normale ontwikkeling en groei. Er was geen toename in het aantal infecties. [1, 2, 10, 11]

De EMA raadt het geven van een levend verzwakt vaccin aan een baby af als de baby borstvoeding krijgt en de moeder infliximab gebruikt. Hoewel infliximab in kleine hoeveelheden is gemeten in moedermelk, is er geen bewijs dat dit leidt tot klinisch significante serumspiegels bij zuigelingen. Ook waren de concentraties in de borstvoeding niet hoog genoeg om systemische immunosuppressie (verlaging van de afweer van het kind) te verwachten. Bovendien wordt infliximab geïnactiveerd door spijsverteringsenzymen en is de absorptie uit het maagdarmkanaal van de zuigeling minimaal. Op basis van deze overwegend geruststellende gegevens, is het de vraag of er genoeg onderbouwing is voor dit advies. Zeker gezien het belang van levend verzwakte vaccins voor kinderen uit risicogroepen.

Certolizumab
Tot nu toe zijn er in onderzoeken geen nadelige effecten bij de zuigeling gemeld bij gebruik tijdens van certolizumab de borstvoeding. Bij 38 moeders is onderzocht of certolizumab overgaat in de borstvoeding. [1] In ruim 40% van de gevallen werd certolizumab in een lage concentratie aangetoond in moedermelk. In de andere gevallen was het niet detecteerbaar. Bij rond de 90 kinderen is de ontwikkeling gevolgd tot een leeftijd van 4 tot 28 maanden. De kinderen hadden een normale ontwikkeling en groei. Er werd geen toename in het aantal infecties gezien. [1, 6, 12]

Etanercept
Over het gebruik van etanercept tijdens de borstvoeding zijn weinig gegevens bekend. Bij 4 moeders is het in minimale hoeveelheden in moedermelk aangetoond. [13-16] Twaalf kinderen hadden een normale ontwikkeling en groei. Er was geen toename in het aantal infecties. [3, 6]

Golimumab
Over het gebruik van golimumab tijdens de borstvoeding zijn nauwelijks gegevens bekend. Bij één vrouw die golimumab kreeg, werden tot 7 dagen na haar injectie melkmonsters onderzocht. Het geneesmiddel werd in geen van de monsters gemeten. [17]

Literatuur

1.            LaHue, S.C., Anderson, A., Krysko, K.M. et al. 2020. Transfer of monoclonal antibodies into breastmilk in neurologic and non-neurologic diseases. Neurol Neuroimmunol Neuroinflamm  7(4). PMID:32461351.

2.            Lund, T., Thomsen, S.F. 2017. Use of tnf-inhibitors and ustekinumab for psoriasis during pregnancy: A patient series. Dermatol Ther  30(3). PMID:28071837.

3.            Dall'ara, F., Reggia, R., Bazzani, C. et al. 2016. Fri0176 safety of anti-tnf alfa agents during pregancy and breastfeeding: Longterm follow up of exposed children in a case-series of mothers with chronic arthritides. Annals of the Rheumatic Diseases  75(Suppl 2):493.491-493.

4.            Mishkin, D.S., Van Deinse, W., Becker, J.M., Farraye, F.A. 2006. Successful use of adalimumab (humira) for crohn's disease in pregnancy. Inflamm Bowel Dis  12(8):827-828.

5.            Mahadevan, U. 2006. Pregnancy, fertility, and therapies for ibd. Gastroenterology and Hepatology  2(4):234-236.

6.            Mills, B.S., Dao, K.H., Tecson, K.M., Beil, E.F., Tate, R., Cush, J.J. 2020. Perceptions of pregnancy and lactation from the pregnancy and lactation autoimmune network registry. J Rheumatol  47(1):149-154. PMID:30936282.

7.            Vesga, L., Terdiman, J.P., Mahadevan, U. 2005. Adalimumab use in pregnancy. Gut  54:890.

8.            Forger, F., Matthias, T., Oppermann, M., Ostensen, M., Helmke, K. 2004. Infliximab in breast milk. Lupus  13(9):753.

9.            Peltier, M., James, D., Ford, J., Wagner, C., Davis, H., Hanauer, S. 2001. Infliximab levels in breast-milk of a nursing croh's patient. American Journal of Gastroenterology, The  96(9):S312.

10.          Steenholdt, C., Al-Khalaf, M., Ainsworth, M.A., Brynskov, J. 2012. Therapeutic infliximab drug level in a child born to a woman with ulcerative colitis treated until gestation week 31. J Crohns Colitis  6(3):358-361. PMID:22405174.

11.          Takeuchi, S., Kamata, M., Uchida, H. et al. 2020. Serum infliximab level in an infant delivered from a mother with psoriatic arthritis receiving infliximab. J Dermatol  47(1):e28-e29. PMID:31621097.

12.          Prieto-Peña, D., Calderón-Goercke, M., Adán, A. et al. 2021. Efficacy and safety of certolizumab pegol in pregnant women with uveitis. Recommendations on the management with immunosuppressive and biologic therapies in uveitis during pregnancy. Clin Exp Rheumatol  39:105-114. PMID:33124565.

13.          Berthelsen, B.G., Fjeldsoe-Nielsen, H., Nielsen, C.T., Hellmuth, E. 2010. Etanercept concentrations in maternal serum, umbilical cord serum, breast milk and child serum during breastfeeding. Rheumatology(Oxford)  49(11):2225-2227.

14.          Keeling, S., Wolbink, G.J. 2010. Measuring multiple etanercept levels in the breast milk of a nursing mother with rheumatoid arthritis. Journal of Rheumatology  37(7):1551.

15.          Murashima, A., Watanabe, N., Ozawa, N., Saito, H., Yamaguchi, K. 2009. Etanercept during pregnancy and lactation in a patient with rheumatoid arthritis: Drug levels in maternal serum, cord blood, breast milk and the infant's serum. Annals of the Rheumatic Diseases  68(11):1793-1794.

16.          Ostensen, M., Eigenmann, G.O. 2004. Etanercept in breast milk. J Rheumatol  31(5):1017-1018.

17.          Matro, R., Martin, C.F., Wolf, D., Shah, S.A., Mahadevan, U. 2018. Exposure concentrations of infants breastfed by women receiving biologic therapies for inflammatory bowel diseases and effects of breastfeeding on infections and development. Gastroenterology  155(3):696-704. PMID:29857090.

Laatst bijgewerkt op 07-11-2022


Bij elke zwangerschap is er een basisrisico van 10 tot 15% op een miskraam en van 2 tot 4% op het krijgen van een baby met een aangeboren afwijking. De informatie bij zwangerschap gaat over de vraag of dit risico groter wordt door gebruik van het geneesmiddel of vaccin. Daarnaast bespreken we diverse andere risico’s voor het ongeboren kind, zoals de kans op vroeggeboorte of een laag geboortegewicht. De informatie bij borstvoeding is gebaseerd op het mogelijke risico voor de zuigeling, uitgaande van een gezonde, voldragen baby van 0 tot 2 maanden. Bij een te vroeg geboren, kleine, lichte of zieke baby moet men extra voorzichtig zijn. Een oudere zuigeling is juist minder kwetsbaar. We gaan bij zwangerschap en borstvoeding uit van de gebruikelijke dosering, zonder dat de patiënt daarbij andere geneesmiddelen gebruikt. Of het gebruik van een geneesmiddel de beste keuze is, en welk geneesmiddel in dat geval de voorkeur heeft, kan per persoon en per situatie verschillen. Daarom is goed overleg tussen zorgverlener en patiënt essentieel. Deze informatie is bedoeld ter ondersteuning van dit overleg en kan de medische zorg niet vervangen.