Er is met deze middelen weinig ervaring in de zwangerschap.
Op het moment zijn er alleen enkele case reports en 2 studies met gebruik van deze middelen in de zwangerschap [1-10]. De ervaring is vooral met ranibizumab. De grootste studie is een Franse database studie met 100 zwangerschappen [2]. In deze studie worden meer zwangerschapscomplicaties gezien. Maar het grotere aantal complicaties in de studiepopulatie lijkt veroorzaakt door al bestaande andere aandoeningen en de hogere leeftijd van de moeders. De gegevens zijn nog onvoldoende om het risico in te schatten.
De concentraties in het bloed van deze middelen is laag
Al deze middelen worden lokaal in het oog toegediend. Vanuit het oog kunnen ze in het bloed komen. Dit gebeurt maar in beperkte mate en de serumconcentraties zijn dan ook laag.
Anti-VEGF middelen kunnen potentieel effecten veroorzaken in moeder en kind.
Deze middelen worden ook wel anti-VEGF-geneesmiddelen genoemd. VEGF is een groeifactor die belangrijk is in de zwangerschap. Het speelt een belangrijke rol bij de ontwikkeling en het onderhoud van het foetale- en placentaire vaatstelsel. Zorg is dat gebruik van anti-VEGF middelen de embryonale en foetale ontwikkeling negatief zou kunnen beïnvloeden, wat zou kunnen lijden tot miskramen of hypertensie en preeclampsie. De keerzijde is dat niet behandelen kan leiden tot irreversibele visuele schade en dus een afgenomen kwaliteit van leven bij een jonge vrouw. [4,6,8]
Placentapassage is onbekend
Aflibercept, brolucizumab, faricimab en ranibizumab zijn grote molekulen, die niet via passieve diffusie over de placenta kunnen. Er is echter een transportmechanisme voor monoklonale antilichamen dat vanaf het 2e trimester overgang mogelijk maakt. Om op dit mechanisme aan te kunnen grijpen, moet het middel een zogenaamd Fc domein bezitten. Bij brolucizumab en ranibizumab ontbreekt dit deel echter, waardoor het niet waarschijnlijk lijkt dat ze makkelijk over de placenta kunnen. Aflibercept en faricimab hebben beide wel een Fc domein. Placentapassage bij deze middelen is dus niet uit te sluiten. [10]
Bevacizumab wordt offlabel ook gebruikt bij maculadegeneratie
Informatie over dit middel is te vinden op de pagina over Monoklonale antilichamen bij kankerbehandeling tijdens de zwangerschap.
1. de Groot, E.L., van Huet, R.A.C., Bloemenkamp, K.W.M., de Boer, J.H., Ossewaarde-van Norel, J. 2022. Idiopathic multifocal choroiditis and punctate inner choroidopathy: An evaluation in pregnancy. Acta Ophthalmol 100(1):82-88. PMID:34009733.
2. Ben Ghezala, I., Mariet, A.S., Benzenine, E. et al. 2022. Association between obstetric complications and intravitreal anti-vascular endothelial growth factor agents or intravitreal corticosteroids. J Pers Med 12(9). PMID:36143159.
3. Akkaya, S. 2019. Early miscarriage occurring six days after intravitreal ranibizumab injection. Med Hypothesis Discov Innov Ophthalmol 8(2):69-72. PMID:31263715.
4. Naderan, M., Sabzevary, M., Rezaii, K., Banafshehafshan, A., Hantoushzadeh, S. 2021. Intravitreal anti-vascular endothelial growth factor medications during pregnancy: Current perspective. Int Ophthalmol 41(2):743-751. PMID:33044671.
5. Fossum, P., Couret, C., Briend, B., Weber, M., Lagarce, L. 2018. Safety of intravitreal injection of ranibizumab in early pregnancy: A series of three cases. Eye(Lond) 32(4):830-832.
6. Peracha, Z.H., Rosenfeld, P.J. 2016. Anti-vascular endothelial growth factor therapy in pregnancy: What we know, what we don't know, and what we don't know we don't know. Retina 36(8):1413-1417.
7. Jouve, L., Akesbi, J., Nordmann, J.P. 2015. Safety and efficacy of ranibizumab for pregnant women in idiopathic choroidal neovascularization. Acta Ophthalmol 93(7):e597-e598.
8. Polizzi, S., Mahajan, V.B. 2015. Intravitreal anti-vegf injections in pregnancy: Case series and review of literature. J OculPharmacol Ther 31(10):605-610.
9. Sarhianaki, A., Katsimpris, A., Petropoulos, I.K., Livieratou, A., Theoulakis, P.E., Katsimpris, J.M. 2012. Intravitreal administration of ranibizumab for idiopathic neovascularization in a pregnant woman. KlinMonblAugenheilkd 229(4):451-453.
10. Yannuzzi NA, Freund KB. 2019. Brolucizumab: evidence to date in the treatment of neovascular age-related macular degeneration. Clin Ophthalmol. 2019; 13: 1323–1329
Laatst bijgewerkt op 08-02-2023