Systemisch gebruik van alitretinoïne bij ernstig handeczeem tijdens de zwangerschap

In het kort

Alitretinoïne mag niet gebruikt worden tijdens de zwangerschap. Het is gevaarlijk voor de zwangerschap en het ongeboren kind.

Let op:

  • Alitretinoïne valt onder het zwangerschapspreventieprogramma. Lees voor meer informatie de bijsluiter.
  • Sluit een zwangerschap uit bij vrouwen in de vruchtbare leeftijd, voor, tijdens en een maand na het gebruik van alitretinoine. Het is pas 5 weken na het stoppen van alitretinoïne weer veilig om zwanger te worden.  

Risico indeling

  • Risico op aangeboren afwijkingen tooltip icon Dit geneesmiddel geeft een verhoogd risico op aangeboren afwijkingen of andere blijvende schade. Gebruik dit middel alleen in uitzonderingsgevallen (met extra controles). Kies zo mogelijk voor een veiliger middel of staak -tijdelijk- de behandeling.
    • - alitretinoïne

Achtergrondinformatie

Systemisch gebruik van alitretinoïne is gecontra-indiceerd tijdens de zwangerschap
Alitretinoïne behoort tot de groep van retinoïden. Het gebruik van retinoïden in het eerste trimester van de zwangerschap geeft een verhoogd risico op spontane abortus en ernstige aangeboren afwijkingen, waaronder craniofaciale (van de kaak) en cardiovasculaire (hart en vaten) afwijkingen, afwijkingen aan het centraal zenuwstelsel en mentale retardatie.

Alitretinoïne valt onder het zwangerschapspreventieprogramma
Een vrouw in de vruchtbare leeftijd mag alitretinoïne alleen gaan gebruiken nadat zwangerschap is uitgesloten. Zij moet tenminste twee vormen van anticonceptie gebruiken. Na het staken van de medicatie moet zij de anticonceptie nog één maand blijven gebruiken. Zie voor meer informatie het zwangerschapspreventieprogramma in de productinformatie.

Het aantal blootgestelde zwangerschappen is beperkt
Er zijn enkele zwangerschappen blootgesteld aan alitretioïne tijdens de clinical trials en postmarketing [1]. Hiervan zijn 11 zwangerschappen bewust afgebroken. Twee zwangere kregen een miskraam. Er is een kind geboren zonder afwijkingen. De duur van foetale blootstelling aan alitretinoïne lag tussen drie dagen en een maand.

Blootstelling via semen is verwaarloosbaar
In een studie zijn bij 12 mannen die 40 mg alitretinoïne per dag kregen de waarden in het semen gemeten [2]. De onderzoekers hebben berekend dat blootstelling van de vrouw aan alitretioïne door middel van semen verwaarloosbaar is. Er zijn dus geen aanvullende maatregelen nodig wanneer een aanstaande vader alitretinoïne gebruikt.

arrow icon
  • Morris M, Schifano L, Fong R. Safety of alitretinoin for severe refractory chronic hand eczema: Clinical studies and postmarketing surveillance The Journal of dermatological treatment. 2016-01-01;27(1):54-8
  • Schmitt-Hoffmann AH, et al. Low levels of alitretinoin in seminal fluids after repeated oral doses in healthy men. Clinical and experimental dermatology. 2011-04-01;36 Suppl 2:12-7

Laatst bijgewerkt op 09-03-2022


Bij elke zwangerschap is er een basisrisico van 10 tot 15% op een miskraam en van 2 tot 4% op het krijgen van een baby met een aangeboren afwijking. De informatie bij zwangerschap gaat over de vraag of dit risico groter wordt door gebruik van het geneesmiddel of vaccin. Daarnaast bespreken we diverse andere risico’s voor het ongeboren kind, zoals de kans op vroeggeboorte of een laag geboortegewicht. De informatie bij borstvoeding is gebaseerd op het mogelijke risico voor de zuigeling, uitgaande van een gezonde, voldragen baby van 0 tot 2 maanden. Bij een te vroeg geboren, kleine, lichte of zieke baby moet men extra voorzichtig zijn. Een oudere zuigeling is juist minder kwetsbaar. We gaan bij zwangerschap en borstvoeding uit van de gebruikelijke dosering, zonder dat de patiënt daarbij andere geneesmiddelen gebruikt. Of het gebruik van een geneesmiddel de beste keuze is, en welk geneesmiddel in dat geval de voorkeur heeft, kan per persoon en per situatie verschillen. Daarom is goed overleg tussen zorgverlener en patiënt essentieel. Deze informatie is bedoeld ter ondersteuning van dit overleg en kan de medische zorg niet vervangen.