Lareb logo
English language icon
Menu icon
Aa Lettergrootte
16
 

Intraveneuze anesthetica bij narcose tijdens de zwangerschap

In het kort

Bij een operatie tijdens de zwangerschap kunnen de intraveneuze (via injectie toegediende) narcosemiddelen etomidaat, propofol of thiopental kortdurend worden gebruikt.

Let op:
Gebruik van deze middelen vlak voor of tijdens de bevalling kan ademhalingsdepressie bij de pasgeborene veroorzaken.

Risico indeling

  • Waarschijnlijk veilig tooltip icon Dit geneesmiddel kan gebruikt worden tijdens de zwangerschap. Maar indien mogelijk heeft een geneesmiddel uit de categorie ‘Meest veilig’ de voorkeur. Bijvoorbeeld omdat er meer onderzoek is gedaan naar dat middel of studies minder discrepanties tonen. Het belang van behandeling kan na afweging groter zijn dan het risico.
    • - etomidaat
    • - propofol
    • - thiopental
  • Mogelijk risico tooltip icon Dit geneesmiddel kan mogelijk nadelige effecten hebben op zwangerschap of –ongeboren- kind. Weeg de mogelijke nadelige effecten af tegen het belang van behandeling van de moeder. Overweeg of een veiliger middel gebruikt kan worden of voer extra controles uit.
    • - esketamine
    • - ketamine
  • Risico onbekend tooltip icon Over gebruik van dit geneesmiddel tijdens de zwangerschap is geen of onvoldoende informatie beschikbaar. Het is niet mogelijk om een uitspraak te doen over de veiligheid. Kies bij voorkeur voor een middel waarvan meer bekend is over de veiligheid.
    • - dexmedetomidine
    • - methohexital

Achtergrondinformatie

Intraveneuze anesthetica passeren de placenta.
Er is beperkte ervaring met etomidaat, propofol en thiopental voor een operatie tijdens de zwangerschap. Over het gebruik van dexmedetomidine en methohexital tijdens de zwangerschap zijn helemaal  geen gegevens beschikbaar.
Er is wel ervaring met kortdurend gebruik van etomidaat, propofol, thiopental en dexmedetomidine tijdens de bevalling.

Mogelijke bijwerkingen
Gebruik van etomidaat, propofol of thiopental en (es)ketamine vlak voor of tijdens de bevalling kan tot ademhalingsdepressie bij het pasgeboren kind leiden.
(es)Ketamine kan de tonus en de weeënfrequentie van de baarmoeder verhogen. Het heeft een bloeddruk verhogende werking. Gebruik (es)ketamine niet bij vrouwen met een hoge bloed­druk of pre-eclampsie.
Dexmedetomidine kan tot bradycardie bij de moeder leiden, bij gebruik tijdens de bevalling werd dit bij de neonaat niet gezien.

Duur van het gebruik
Bij een operatie tijdens de zwangerschap is adequate narcose noodzakelijk voor de gezondheid van zowel de moeder als het ongeboren kind. Uit onderzoek blijkt dat bij een normale, kortdurende narcose tijdens de zwangerschap geen nadelige effecten verwacht worden. Naar het effect van langdurige (langer dan 3 uur) en herhaalde narcose tijdens de zwangerschap is geen onderzoek gedaan. Een beperkt aantal dierstudies laat zien dat langdurige narcose tijdens de zwangerschap en bij jonge dieren een negatief effect kan hebben op het ontwikkelende hersenweefsel. Deze resultaten zijn echter niet direct te vertalen naar de menselijke situatie.

Laatst bijgewerkt op 28-01-2021


Ook interessant

Bij elke zwangerschap is er een basisrisico van 10 tot 15% op een miskraam en van 2 tot 4% op het krijgen van een baby met een aangeboren afwijking. De informatie bij zwangerschap gaat over de vraag of dit risico groter wordt door gebruik van het geneesmiddel of vaccin. Daarnaast bespreken we diverse andere risico’s voor het ongeboren kind, zoals de kans op vroeggeboorte of een laag geboortegewicht. De informatie bij borstvoeding is gebaseerd op het mogelijke risico voor de zuigeling, uitgaande van een gezonde, voldragen baby van 0 tot 2 maanden. Bij een te vroeg geboren, kleine, lichte of zieke baby moet men extra voorzichtig zijn. Een oudere zuigeling is juist minder kwetsbaar. We gaan bij zwangerschap en borstvoeding uit van de gebruikelijke dosering, zonder dat de patiënt daarbij andere geneesmiddelen gebruikt. Of het gebruik van een geneesmiddel de beste keuze is, en welk geneesmiddel in dat geval de voorkeur heeft, kan per persoon en per situatie verschillen. Daarom is goed overleg tussen zorgverlener en patiënt essentieel. Deze informatie is bedoeld ter ondersteuning van dit overleg en kan de medische zorg niet vervangen.