Lareb logo
English language icon
Menu icon
Aa Lettergrootte
16
 

Antiseptica en desinfectantia (ontsmettingsmiddelen) tijdens de zwangerschap

In het kort

Chloorhexidine wordt nauwelijks via de huid opgenomen. Het kan tijdens de zwan­gerschap worden gebruikt. Ook cetrimide en natriumhypochloriet kunnen waarschijnlijk veilig worden gebruikt.
Middelen met jodium moeten vermeden worden tijdens de zwangerschap. Jodium kan een negatieve invloed hebben op de schildklierfunctie van het ongeboren kind.
Over het gebruik van chloorxylenol en mecetronium tijdens de zwangerschap zijn onvoldoende gegevens bekend om een uitspraak te kunnen doen over de veiligheid.

Risico indeling

  • Meest veilig tooltip icon Dit geneesmiddel is -binnen deze groep- de veiligste keuze voor gebruik tijdens de zwangerschap. Er is, in onderzoek of in de praktijk, geen verhoogd risico gevonden op aangeboren afwijkingen of andere nadelige effecten op de zwangerschap. Of studies tonen discrepanties, maar zijn overwegend gunstig. Het belang van behandeling zal na afweging veelal groter zijn dan het risico.
    • - chloorhexidine
  • Waarschijnlijk veilig tooltip icon Dit geneesmiddel kan gebruikt worden tijdens de zwangerschap. Maar indien mogelijk heeft een geneesmiddel uit de categorie ‘Meest veilig’ de voorkeur. Bijvoorbeeld omdat er meer onderzoek is gedaan naar dat middel of studies minder discrepanties tonen. Het belang van behandeling kan na afweging groter zijn dan het risico.
    • - cetrimide
    • - natriumhypochloriet
  • Mogelijk risico tooltip icon Dit geneesmiddel kan mogelijk nadelige effecten hebben op zwangerschap of –ongeboren- kind. Weeg de mogelijke nadelige effecten af tegen het belang van behandeling van de moeder. Overweeg of een veiliger middel gebruikt kan worden of voer extra controles uit.
    • - jodium-bevattende preparaten
  • Risico onbekend tooltip icon Over gebruik van dit geneesmiddel tijdens de zwangerschap is geen of onvoldoende informatie beschikbaar. Het is niet mogelijk om een uitspraak te doen over de veiligheid. Kies bij voorkeur voor een middel waarvan meer bekend is over de veiligheid.
    • - chloorxylenol
    • - mecetronium

Achtergrondinformatie

Geneesmiddelopname via de huid
Bij middelen die op de huid worden gesmeerd, vindt bij normaal gebruik maar weinig systemische opname plaats. Dan wordt in het algemeen geen nadelig effect verwacht op de zwangerschap of op het ongeboren kind.

Jodium-bevattende middelen
Hoge jodiumdoseringen bij de zwangere vrouw kunnen leiden tot hypothyreoïdie en struma bij de foetus. Deze effecten kunnen optreden vanaf ongeveer de twaalfde zwangerschapsweek, omdat de foetale schildklier vanaf dat moment jodium opneemt. Jodium passeert de placenta gemakkelijk. Middelen met jodium dienen dan ook vermeden te worden tijdens de zwangerschap, ook al wordt jodium bij gebruik op de intacte huid slechts beperkt opgenomen. Jodium wordt via de  beschadigde huid en slijmvliezen en bij intraperitoneaal gebruik makkelijk opgenomen.

Andere middelen
Er is weinig onderzoek gedaan naar gebruik van cetrimide tijdens de zwangerschap. Cetrimide bindt sterk aan de huid en wordt nauwe­lijks geabsorbeerd. Daarom is gebruik tijdens de zwangerschap waarschijnlijk veilig.
Er is geen onderzoek gedaan naar het gebruik van chloorxylenol en mecetronium in de zwangerschap. Chloorxylenol wordt goed opgenomen via de huid. Mecetronium wordt nauwelijks door de onbeschadigde huid geabsorbeerd, isopropanol uit hetzelfde preparaat in geringe mate. Het is niet mogelijk om in te schatten of er een risico is voor de zwangerschap of het kind.

Laatst bijgewerkt op 22-10-2018


Ook interessant

Bij elke zwangerschap is er een basisrisico van 10 tot 15% op een miskraam en van 2 tot 4% op het krijgen van een baby met een aangeboren afwijking. De informatie bij zwangerschap gaat over de vraag of dit risico groter wordt door gebruik van het geneesmiddel of vaccin. Daarnaast bespreken we diverse andere risico’s voor het ongeboren kind, zoals de kans op vroeggeboorte of een laag geboortegewicht. De informatie bij borstvoeding is gebaseerd op het mogelijke risico voor de zuigeling, uitgaande van een gezonde, voldragen baby van 0 tot 2 maanden. Bij een te vroeg geboren, kleine, lichte of zieke baby moet men extra voorzichtig zijn. Een oudere zuigeling is juist minder kwetsbaar. We gaan bij zwangerschap en borstvoeding uit van de gebruikelijke dosering, zonder dat de patiënt daarbij andere geneesmiddelen gebruikt. Of het gebruik van een geneesmiddel de beste keuze is, en welk geneesmiddel in dat geval de voorkeur heeft, kan per persoon en per situatie verschillen. Daarom is goed overleg tussen zorgverlener en patiënt essentieel. Deze informatie is bedoeld ter ondersteuning van dit overleg en kan de medische zorg niet vervangen.