Calciumblokkers tijdens de borstvoedingsperiode

In het kort

Nicardipine, nifedipine, nimodipine, nitrendipine en verapamil kunnen waarschijnlijk veilig worden gebruikt tijdens de borstvoedingsperiode. Over amlodipine, barnidipine, clevidipine, diltiazem, felodipine, isradipine, lacidipine en lercanidipine zijn onvoldoende gegevens bekend om een uitspraak te doen over de mogelijke risico’s.

Risico indeling

  • Waarschijnlijk veilig tooltip icon Dit geneesmiddel kan gebruikt worden tijdens de borstvoedingsperiode. Maar indien mogelijk heeft een geneesmiddel uit de categorie ‘Meest veilig’ de voorkeur. Bijvoorbeeld omdat er minder van dat middel in de melk terechtkomt of omdat er meer onderzoek naar is gedaan.
    • - nicardipine
    • - nifedipine
    • - nimodipine
    • - nitrendipine
    • - verapamil
  • Risico onbekend tooltip icon Over gebruik van dit geneesmiddel tijdens de borstvoedingsperiode is nauwelijks of geen informatie. Het is niet mogelijk om een uitspraak te doen over de veiligheid. Kies bij voorkeur voor een middel waarvan meer bekend is over de veiligheid.
    • - amlodipine
    • - barnidipine
    • - clevidipine
    • - diltiazem
    • - felodipine
    • - isradipine
    • - lacidipine
    • - lercanidipine

Achtergrondinformatie

Nifedipine
In verschillende studies worden lage melkconcentraties gemeten na gebruik van nifedipine [1-4]. Bij dertien moeder-kind paren werd een relatieve kinddosis van 0,1% gemeten [4]. Nadelige effecten zijn tot nu toe niet gezien [1,4].

Verapamil
Verapamil gaat in kleine hoeveelheden over naar de moedermelk [5-8]. Een relatieve kinddosis van minder dan 0,5% en 0,01% werden berekend [7-8]. Nadelige effecten zijn tot nu toe niet gezien [6-8].

Nicardipine
In drie studies met 7, 11 en 18 vrouwen die nicardipine gebruikten, ging nicardipine in kleine hoeveelheden over naar de moedermelk [9-11]. Er werd een relatieve kinddosis van 0,073% en 0,045% gemeten [9,11]. Daarom zijn nadelige effecten bij de zuigeling niet te verwachten.

Nimodipine en nitrendipine
Nimodipine en nitrendipine lijken slechts in kleine hoeveelheden over te gaan in de moedermelk [12-14]. Hierover zijn echter minder gegevens beschikbaar dan over nicar­dipine en nifedipine.

Diltiazem
Diltiazem gaat over in de moedermelk. De relatieve kinddosis is echter laag (0,9%) [15]. Er is slechts 1 case report beschreven.

Amlodipine
Amlodipine gaat over in de moedermelk. In één studie met 31 vrouwen varieerde de concentratie amlodipine in de moedermelk tussen de verschillende vrouwen [16]. Soms was deze concentratie hoog. De mediane relatieve kinddosis was 4,2%. Bij één vrouw werd een maximale relatieve kinddosis gemeten van 15,2%. In een andere studie met 8 vrouwen werd een gemiddelde relatieve kinddosis van 3,4% berekend [17]. In een studie met 6 vrouwen was amlodipine niet detecteerbaar in de melk [18]. Amlodipine heeft een lange halfwaardetijd (35-50 uur) en daarom gaat de voorkeur niet uit naar dit middel als gestart wordt met een calciumblokker tijdens de borstvoedingsperiode. Op basis van de ervaring gaat de voorkeur uit naar nifedipine. Als het gebruik van amlodipine de voorkeur heeft voor de behandeling van de aandoening, monitor de zuigeling dan op hypotensie en bradycardie. Nadelige effecten zijn echter tot nu toe niet gemeld in 3 case reports [19-21].

Barnidipine, clevidipine, felodipine, isradipine, lacidipine en lercanidipine
Over de overige calciumblokkers zijn weinig tot geen gegevens bekend.

arrow icon
  • Penny WJ, Lewis MJ. Nifedipine is excreted in human milk. European journal of clinical pharmacology. 1989-01-01;36(4):427-8
  • Ehrenkranz RA, Ackerman BA, Hulse JD. Nifedipine transfer into human milk. The Journal of pediatrics. 1989-03-01;114(3):478-80
  • Manninen AK, Juhakoski A. Nifedipine concentrations in maternal and umbilical serum, amniotic fluid, breast milk and urine of mothers and offspring. International journal of clinical pharmacology research. 1991-01-01;11(5):231-6
  • Taddio A, Oskamp M, Ito S. Is nifedipine use during labour and breast-feeding safe for the neonate? Clin Investig Med. 1996-04-01;
  • Inoue H, Unno N, Ou MC. Level of verapamil in human milk. European journal of clinical pharmacology. 1984-01-01;26(5):657-8
  • Andersen HJ. Excretion of verapamil in human milk. European journal of clinical pharmacology. 1983-01-01;25(2):279-80
  • Miller MR, Withers R, Bhamra R. Verapamil and breast-feeding. European journal of clinical pharmacology. 1986-01-01;30(1):125-6
  • Anderson P, Bondesson U, Mattiasson I. Verapamil and norverapamil in plasma and breast milk during breast feeding. European journal of clinical pharmacology. 1987-01-01;31(5):625-7
  • Jarreau PH, Le Beller C, Guillonneau M. Excretion of nicardipine in human milk Paediatr Perinat Drug Ther. 2000-06-01;4(1):28-30
  • Bartels PA, Hanff LM, Mathot RA. Nicardipine in pre-eclamptic patients: placental transfer and disposition in breast milk. BJOG : an international journal of obstetrics and gynaecology. 2007-02-01;114(2):230-3
  • Matsumura H, et al. Placental transfer of intravenous nicardipine and disposition into breast milk during the control of hypertension in women with pre-eclampsia. Hypertension in pregnancy. 2014-02-01;33(1):93-101
  • Tonks AM. Nimodipine levels in breast milk. The Australian and New Zealand journal of surgery. 1995-09-01;65(9):693-4
  • Carcas AJ, Abad-Santos F, de Rosendo JM. Nimodipine transfer into human breast milk and cerebrospinal fluid. The Annals of pharmacotherapy. 1996-02-01;30(2):148-50
  • White WB, Yeh SC, Krol GJ. Nitrendipine in human plasma and breast milk. European journal of clinical pharmacology. 1989-01-01;36(5):531-4
  • Okada M, Inoue H, Nakamura Y. Excretion of diltiazem in human milk. The New England journal of medicine. 1985-04-11;312(15):992-3
  • Naito T, et al. Amlodipine passage into breast milk in lactating women with pregnancy-induced hypertension and its estimation of infant risk for breastfeeding. Journal of human lactation : official journal of International Lactation Consultant Association. 2015-05-01;31(2):301-6
  • Aoki H, et al. Low Levels of Amlodipine in Breast Milk and Plasma. Breastfeeding medicine : the official journal of the Academy of Breastfeeding Medicine. 2018-11-01;13(9):622-626
  • Morgan JL, et al. Pharmacokinetics of amlodipine besylate at delivery and during lactation. Pregnancy hypertension. 2018-01-01;11:77-80
  • Ahn HK, et al. Exposure to amlodipine in the first trimester of pregnancy and during breastfeeding. Hypertension in pregnancy. 2007-01-01;26(2):179-87
  • Szucs KA, Axline SE, Rosenman MB. Maternal membranous glomerulonephritis and successful exclusive breastfeeding. Breastfeeding medicine : the official journal of the Academy of Breastfeeding Medicine. 2010-06-01;5(3):123-6
  • Vasa R, Ramirez M. Amlodipine exposure through breastfeeding in a 32 week preterm newborn. Breastfeeding Medicine 2013;8(Suppl 1):S15.

Laatst bijgewerkt op 13-04-2022


Bij elke zwangerschap is er een basisrisico van 10 tot 15% op een miskraam en van 2 tot 4% op het krijgen van een baby met een aangeboren afwijking. De informatie bij zwangerschap gaat over de vraag of dit risico groter wordt door gebruik van het geneesmiddel of vaccin. Daarnaast bespreken we diverse andere risico’s voor het ongeboren kind, zoals de kans op vroeggeboorte of een laag geboortegewicht. De informatie bij borstvoeding is gebaseerd op het mogelijke risico voor de zuigeling, uitgaande van een gezonde, voldragen baby van 0 tot 2 maanden. Bij een te vroeg geboren, kleine, lichte of zieke baby moet men extra voorzichtig zijn. Een oudere zuigeling is juist minder kwetsbaar. We gaan bij zwangerschap en borstvoeding uit van de gebruikelijke dosering, zonder dat de patiënt daarbij andere geneesmiddelen gebruikt. Of het gebruik van een geneesmiddel de beste keuze is, en welk geneesmiddel in dat geval de voorkeur heeft, kan per persoon en per situatie verschillen. Daarom is goed overleg tussen zorgverlener en patiënt essentieel. Deze informatie is bedoeld ter ondersteuning van dit overleg en kan de medische zorg niet vervangen.