Benzodiazepines bij angst- en slaapstoornissen tijdens de borstvoedingsperiode

In het kort

Benzodiazepine-agonisten die snel uit het lichaam worden uitgescheiden, kunnen incidenteel worden gebruikt. Het liefst wordt niet meer dan één geneesmiddel in een lage dosis tegelijk gebruikt. De borstvoeding hoeft niet gestopt te worden na een éénmalige dosis.

Van de slaapmiddelen worden bij voorkeur lormetazepam, temazepam, zopiclon of zolpidem gebruikt. Van de kalmeringsmiddelen worden het liefst oxazepam of lorazepam gebruik voor een zo kort mogelijke periode.

Let op

  • Bij gebruik tijdens de borstvoeding moet men altijd alert zijn op eventuele bijwerkingen bij het kind zoals sufheid, slecht drinken en het niet toenemen van gewicht.
  • Na langdurig gebruik is er een kans op ontwenningsverschijnselen bij het kind. Dit kan optreden als de moeder stopt met de benzodiazepine of met borstvoeding.

Risico indeling

  • Meest veilig tooltip icon Dit geneesmiddel is -binnen deze groep- de veiligste keuze voor gebruik tijdens de borstvoedingsperiode. Er is, in onderzoek of in de praktijk, geen verhoogd risico gevonden op nadelige effecten voor de zuigeling of op de melkproductie.
    • - lorazepam (incidenteel)
    • - lormetazepam (incidenteel)
    • - oxazepam (incidenteel)
    • - temazepam (incidenteel)
    • - zolpidem (incidenteel)
    • - zopiclon (incidenteel)
  • Waarschijnlijk veilig tooltip icon Dit geneesmiddel kan gebruikt worden tijdens de borstvoedingsperiode. Maar indien mogelijk heeft een geneesmiddel uit de categorie ‘Meest veilig’ de voorkeur. Bijvoorbeeld omdat er minder van dat middel in de melk terechtkomt of omdat er meer onderzoek naar is gedaan.
    • - alprazolam (incidenteel)
    • - bromazepam (incidenteel)
    • - brotizolam (incidenteel)
    • - clobazam (incidenteel)
    • - clorazepinezuur (incidenteel)
    • - diazepam (incidenteel)
    • - flunitrazepam (incidenteel)
    • - midazolam (incidenteel)
    • - nitrazepam (incidenteel)
    • - prazepam (incidenteel)
  • Mogelijk risico tooltip icon Dit geneesmiddel kan via de melk mogelijk nadelige effecten geven bij de zuigeling. Overweeg of een veiliger middel gebruikt kan worden. Als dat niet kan, weeg dan de mogelijke nadelige effecten af tegen het belang van borstvoeding voor het kind. Voer extra controles uit bij het kind of ga over op flesvoeding.
    • - alprazolam (langdurig)
    • - bromazepam (langdurig)
    • - brotizolam (langdurig)
    • - clobazam (langdurig)
    • - clorazepinezuur (langdurig)
    • - diazepam (langdurig)
    • - flunitrazepam (langdurig)
    • - lorazepam (langdurig)
    • - lormetazepam (langdurig)
    • - midazolam (langdurig)
    • - nitrazepam (langdurig)
    • - oxazepam (langdurig)
    • - prazepam (langdurig)
    • - temazepam (langdurig)
    • - zolpidem (langdurig)
    • - zopiclon (langdurig)
  • Risico onbekend tooltip icon Over gebruik van dit geneesmiddel tijdens de borstvoedingsperiode is nauwelijks of geen informatie. Het is niet mogelijk om een uitspraak te doen over de veiligheid. Kies bij voorkeur voor een middel waarvan meer bekend is over de veiligheid.
    • - flurazepam
    • - loprazolam

Achtergrondinformatie

Met incidenteel gebruik wordt bedoeld: éénmalig gebruik van een benzodiazepine met een lange halfwaardetijd (>12 uur) of éénmalig gebruik, gebruik gedurende enkele dagen achter elkaar of een aantal keer per week van een benzodiazepine met een korte halfwaardetijd (<12 uur).

Beschikbare gegevens
Slaapmiddelen
Lormetazepam, temazepam, zopiclon en zolpidem hebben een korte halfwaardetijd en gaan in geringe hoeveelheid over in de moedermelk. Er zijn geen nadelige effecten bij de zuigeling gemeld (1-7).

Kalmeringsmiddelen
Indien een benzodiazepine met anxiolytische werking nodig is, heeft oxazepam de voor­keur vanwege de korte halfwaardetijd. Lorazepam heeft een iets langere halfwaardetijd en kan als tweede keus worden toegepast. Beide middelen gaan in geringe mate over in de moedermelk (7-13).

De halfwaardetijd van benzodiazepines is bij zuigelingen en jonge kinderen veel langer dan bij volwassenen. Jonge kinderen zijn bovendien extra gevoelig voor benzodiazepines. Middelen met een lange halfwaardetijd of met metabolieten met een lange halfwaarde­tijd, zoals chloordiazepoxide, clobazam, clorazepinezuur, diazepam, flunitrazepam, flurazepam, nitrazepam en praze­pam, geven een grote kans op stapeling bij de zuigeling en een grotere kans op bijwerkingen.

Over het gebruik van flurazepam en loprazolam tijdens de borstvoeding zijn geen gegevens bekend.

arrow icon

1. Humpel M, Stoppelli I, Milia S, Rainer E. Pharmacokinetics and biotransformation of the new benzodiazepine, lormetazepam, in man. III. Repeated administration and transfer to neonates via breast milk. Eur J Clin Pharmacol. 1982;21:421-5.
2. Pons G, Francoual C, Guillet P, Moran C, Hermann P, Bianchetti G, et al. Zolpidem excretion in breast milk. Eur J Clin Pharmacol. 1989;37(3):245-8.
3. Saito J, Tachibana Y, Sano Wada Y, Kawasaki H, Miura Y, Oho M, et al. Presence of Hypnotics in the Cord Blood and Breast Milk, with No Adverse Effects in the Infant: A Case Report. Breastfeed Med. 2021. PMID:34935466.
4. Saito J, Tachibana Y, Kawasaki H, Tamon H, Ishii M, Wada YS, et al. Transfer of Zolpidem to Cord Blood and Breast Milk: A Case Series Evaluating Zolpidem Serum Levels and Outcomes in Birth and Suckling Infants. Breastfeed Med. 2022. PMID:36301249.
5. Matheson I, Sande HA, Gaillot J. The excretion of zopiclone into breast milk. Br J Clin Pharmacol. 1990;30(2):267-71.
6. Lebedevs TH, Wojnar-Horton RE, Yapp P, Roberts MJ, Dusci LJ, Hackett LP, et al. Excretion of temazepam in breast milk. Br J Clin Pharmacol. 1992;33(2):204-6.
7. Kelly LE, Poon S, Madadi P, Koren G. Neonatal Benzodiazepines Exposure during Breastfeeding. Journal of Pediatrics. 2012;161(3):448-51.
8. Spigset O. Anaesthetic agents and excretion in breast milk. Acta Anaesthesiol Scand. 1994;38(2):94-103.
9. Wretlind M. Excretion of oxazepam in breast milk. Eur J Clin Pharmacol. 1987;33(2):209-10.
10. Kemp J, Ilett KF, Booth J, Hackett LP. Excretion of doxepin and N-desmethyldoxepin in human milk. Br J Clin Pharmacol. 1985;20(5):497-9.
11. Dusci LJ, Good SM, Hall RW, Ilett KF. Excretion of diazepam and its metabolites in human milk during withdrawal from combination high dose diazepam and oxazepam. Br J Clin Pharmacol. 1990;29(1):123-6.
12. Nishimura A, Furugen A, Umazume T, Kitamura S, Soma M, Noshiro K, et al. Benzodiazepine Concentrations in the Breast milk and Plasma of Nursing Mothers: Estimation of Relative Infant Dose. Breastfeed Med. 2021. PMID:33449825.
13. Whitelaw AG, Cummings AJ, McFadyen IR. Effect of maternal lorazepam on the neonate. BrMed J (Clin ResEd). 1981;282(6270):1106-8.

Laatst bijgewerkt op 31-07-2023


Bij elke zwangerschap is er een basisrisico van 10 tot 15% op een miskraam en van 2 tot 4% op het krijgen van een baby met een aangeboren afwijking. De informatie bij zwangerschap gaat over de vraag of dit risico groter wordt door gebruik van het geneesmiddel of vaccin. Daarnaast bespreken we diverse andere risico’s voor het ongeboren kind, zoals de kans op vroeggeboorte of een laag geboortegewicht. De informatie bij borstvoeding is gebaseerd op het mogelijke risico voor de zuigeling, uitgaande van een gezonde, voldragen baby van 0 tot 2 maanden. Bij een te vroeg geboren, kleine, lichte of zieke baby moet men extra voorzichtig zijn. Een oudere zuigeling is juist minder kwetsbaar. We gaan bij zwangerschap en borstvoeding uit van de gebruikelijke dosering, zonder dat de patiënt daarbij andere geneesmiddelen gebruikt. Of het gebruik van een geneesmiddel de beste keuze is, en welk geneesmiddel in dat geval de voorkeur heeft, kan per persoon en per situatie verschillen. Daarom is goed overleg tussen zorgverlener en patiënt essentieel. Deze informatie is bedoeld ter ondersteuning van dit overleg en kan de medische zorg niet vervangen.