Lareb logo
English language icon
Menu icon
Aa Lettergrootte
16
 

SSRI’s tijdens de borstvoedingsperiode

In het kort

Als tijdens de borstvoedingsperiode met een SSRI wordt gestart, dan gaat de voorkeur uit naar sertraline of paroxetine. Als een vrouw al tijdens haar zwangerschap een SSRI gebruikte, kan zij deze blijven gebruiken tijdens de borstvoeding.

Let op:

  • Controleer de zuigeling de eerste weken op slecht slapen, sufheid, geïrriteerdheid, veel huilen, koliek, slecht drinken en slecht groeien.
  • Als er nog een kinderwens is voor de toekomst en verwacht wordt dat de SSRI langdurig gebruikt gaat worden, gaat de voorkeur niet uit naar paroxetine.

Risico indeling

  • Meest veilig tooltip icon Dit geneesmiddel is -binnen deze groep- de veiligste keuze voor gebruik tijdens de borstvoedingsperiode. Er is, in onderzoek of in de praktijk, geen verhoogd risico gevonden op nadelige effecten voor de zuigeling of op de melkproductie.
    • - paroxetine
    • - sertraline
  • Waarschijnlijk veilig tooltip icon Dit geneesmiddel kan gebruikt worden tijdens de borstvoedingsperiode. Maar indien mogelijk heeft een geneesmiddel uit de categorie ‘Meest veilig’ de voorkeur. Bijvoorbeeld omdat er minder van dat middel in de melk terechtkomt of omdat er meer onderzoek naar is gedaan.
    • - citalopram
    • - escitalopram
    • - fluoxetine
    • - fluvoxamine

Achtergrondinformatie

Keuze van het middel
Binnen de SSRI’s hebben paroxetine of sertraline de voorkeur [1,2]. Dit is alleen van toepassing als gestart moet worden met een SSRI tijdens de borstvoedingsperiode. Stop of verander niet van antidepressivum in de kraamperiode. Dit vergroot het risico op het ontstaan van een postpartum depressie.

Paroxetine
De relatieve kinddosis van paroxetine is laag (kleiner dan 3%) [3,4]. De bloedspiegels van paroxetine bij de zuigeling waren in verschillende studies zeer laag of niet aantoonbaar [5-8].

Sertraline
Uit diverse studies is gebleken dat sertraline in kleine hoeveelheden over gaat naar de moedermelk. De relatieve kinddosis is kleiner dan 3%. De bloedspiegels van sertraline bij de zuigeling waren in de meeste studies niet aantoonbaar [3,7,9,10-13].

Fluvoxamine
Fluvoxamine gaat in kleine hoeveelheden over naar de moedermelk. De relatieve kinddosis is kleiner dan 2%. De bloedspiegels van fluvoxamine bij de zuigeling waren zeer laag of niet aantoonbaar [7,14]. Fluvoxamine is echter minder goed onderzocht dan sertraline en paroxetine.

(Es)citalopram
De relatieve kinddosis van citalopram en escitalopram is ongeveer 5%. Met citalopram is meer ervaring opgedaan dan met escitalopram. Beide middelen zijn in zeer lage of onaantoonbare concentraties aangetoond in het bloed van de zuigeling [3,15-17].

Fluoxetine
Fluoxetine is geen voorkeursmiddel tijdens de borstvoedingsperiode. De relatieve kinddosis is hoog, soms meer dan 10% [18,19]. De lange half­waardetijd van fluoxetine en van de werkzame metaboliet kan leiden tot relevante spiegels bij de neonaat. Als de moeder al fluoxetine gebruikte tijdens de zwangerschap, kan zij dit ook tijdens de borstvoeding voortzetten. Wees uit voorzorg alert op klachten van koliek, sedatie, slecht drinken en slecht groeien van de zuigeling.

Mogelijke effecten bij de zuigeling
De SSRI’s komen beperkt via de moedermelk bij de zuigeling terecht. Er zijn weinig effecten op de zuigeling gemeld, ze zijn meestal mild van aard. Controleer het kind op mogelijke effecten, zoals slecht slapen, sufheid, geïrriteerdheid, veel huilen, koliek, slecht drinken en slecht groeien. De kans hierop is klein, maar is niet uit te sluiten.

Postpartum depressie
In de periode na de bevalling zijn vrouwen extra gevoelig voor psy­chische stoornissen. Tussen de 10 en 15% van de vrouwen krijgt een postpartum depressie. Het gebruik van antidepressiva hoeft geen reden te zijn om met het geven van borstvoeding te stoppen. Kies zo mogelijk voor een voorkeursmiddel, in monotherapie en in een zo laag mogelijke dosering.

Lange termijn effecten
Met alle antidepressiva is onvoldoende ervaring opgedaan om een uitspraak te kunnen doen over de effecten op de lange termijn. Tot nu toe zijn er geen duidelijke aanwijzin­gen voor nadelige effecten bij het kind op latere leeftijd [1,2,20,21].

arrow icon

1. Orsolini L, Bellantuono C. Serotonin reuptake inhibitors and breastfeeding: a systematic review. Human psychopharmacology. 2015-01-01;30(1):4-20
2. Berle JO, Spigset O. Antidepressant Use During Breastfeeding. Current women's health reviews. 2011-02-01;7(1):28-34
3. Berle JA, Steen VM, Aamo TO. Breastfeeding during maternal antidepressant treatment with serotonin reuptake inhibitors: infant exposure, clinical symptoms, and cytochrome p450 genotypes. The Journal of clinical psychiatry. 2004-09-01;65(9):1228-34
4. Misri S, Kim J, Riggs KW. Paroxetine levels in postpartum depressed women, breast milk, and infant serum. The Journal of clinical psychiatry. 2000-11-01;61(11):828-32
5. Stowe ZN, Cohen LS, Hostetter A. Paroxetine in human breast milk and nursing infants. The American journal of psychiatry. 2000-02-01;157(2):185-9
6. Begg EJ, et al. Paroxetine in human milk. British journal of clinical pharmacology. 1999-08-01;48(2):142-7
7. Hendrick V, Fukuchi A, Altshuler L. Use of sertraline, paroxetine and fluvoxamine by nursing women. The British journal of psychiatry : the journal of mental science. 2001-08-01;179:163-6
8. Weissman AM, et al. Pooled analysis of antidepressant levels in lactating mothers, breast milk, and nursing infants. The American journal of psychiatry. 2004-06-01;161(6):1066-78
9. Stowe ZN, et al. The pharmacokinetics of sertraline excretion into human breast milk: determinants of infant serum concentrations. The Journal of clinical psychiatry. 2003-01-01;64(1):73-80
10. Sunder KR, Wisner KL, Hanusa BH. Postpartum depression recurrence versus discontinuation syndrome: observations from a randomized controlled trial. The Journal of clinical psychiatry. 2004-09-01;65(9):1266-8
11. Wisner KL, et al. Postpartum depression: a randomized trial of sertraline versus nortriptyline. Journal of clinical psychopharmacology. 2006-08-01;26(4):353-60
12. Pinheiro E, Bogen DL, Hoxha D. Sertraline and breastfeeding: review and meta-analysis. Archives of women's mental health. 2015-04-01;18(2):139-146
13. Cuomo A, et al. Using sertraline in postpartum and breastfeeding: balancing risks and benefits. Expert opinion on drug safety. 2018-07-01;17(7):719-725
14. Kristensen JH, Hackett LP, Kohan R. The amount of fluvoxamine in milk is unlikely to be a cause of adverse effects in breastfed infants. Journal of human lactation : official journal of International Lactation Consultant Association. 2002-05-01;18(2):139-43
15. Rampono J, Kristensen JH, Hackett LP. Citalopram and demethylcitalopram in human milk; distribution, excretion and effects in breast fed infants. British journal of clinical pharmacology. 2000-09-01;50(3):263-8
16. Heikkinen T, Ekblad U, Kero P. Citalopram in pregnancy and lactation. Clinical pharmacology and therapeutics. 2002-08-01;72(2):184-91
17. Spigset O, Carieborg L, Ohman R. Excretion of citalopram in breast milk. British journal of clinical pharmacology. 1997-09-01;44(3):295-8
18. Taddio A, Ito S, Koren G. Excretion of fluoxetine and its metabolite, norfluoxetine, in human breast milk. Journal of clinical pharmacology. 1996-01-01;36(1):42-7
19. Kristensen JH, Ilett KF, Hackett LP. Distribution and excretion of fluoxetine and norfluoxetine in human milk. British journal of clinical pharmacology. 1999-10-01;48(4):521-7
20. Kronenfeld N, et al. Chronic use of psychotropic medications in breastfeeding women: Is it safe? PloS one. 2018-05-21;13(5):e0197196
21. Kronenfeld N, Berlin M, Shaniv D. Use of Psychotropic Medications in Breastfeeding Women. Birth defects research. 2017-07-17;109(12):957-997

Laatst bijgewerkt op 27-08-2021


Ook interessant

Bij elke zwangerschap is er een basisrisico van 10 tot 15% op een miskraam en van 2 tot 4% op het krijgen van een baby met een aangeboren afwijking. De informatie bij zwangerschap gaat over de vraag of dit risico groter wordt door gebruik van het geneesmiddel of vaccin. Daarnaast bespreken we diverse andere risico’s voor het ongeboren kind, zoals de kans op vroeggeboorte of een laag geboortegewicht. De informatie bij borstvoeding is gebaseerd op het mogelijke risico voor de zuigeling, uitgaande van een gezonde, voldragen baby van 0 tot 2 maanden. Bij een te vroeg geboren, kleine, lichte of zieke baby moet men extra voorzichtig zijn. Een oudere zuigeling is juist minder kwetsbaar. We gaan bij zwangerschap en borstvoeding uit van de gebruikelijke dosering, zonder dat de patiënt daarbij andere geneesmiddelen gebruikt. Of het gebruik van een geneesmiddel de beste keuze is, en welk geneesmiddel in dat geval de voorkeur heeft, kan per persoon en per situatie verschillen. Daarom is goed overleg tussen zorgverlener en patiënt essentieel. Deze informatie is bedoeld ter ondersteuning van dit overleg en kan de medische zorg niet vervangen.