Aa Lettergrootte
16
 
Achtergrondinformatie over geneesmiddelgebruik door de man en zwangerschap
Overzicht

Kan geneesmiddelgebruik door de man, de toekomstige vader dus, invloed hebben op de zwangerschap? Hiernaar is nog maar weinig onderzoek gedaan. Belangrijk om te weten is wanneer de man het geneesmiddel (heeft) gebruikt. Er zijn drie verschillende situaties denkbaar.

Geneesmiddelgebruik bij zwangerschapswens
De meeste geneesmiddelen hebben geen effect op de vruchtbaarheid van de man. Het is van slechts enkele middelen bekend dat ze een negatief effect kunnen hebben op de kwaliteit van het sperma. Hierdoor kan het soms niet lukken om zwanger te worden of kan de zwangerschap langer op zich laten wachten. Het is raadzaam om in dit geval niet alleen het geneesmiddelgebruik van de vrouw maar ook die van de man te bespreken met uw arts of apotheker.

De zwangerschap kwam tot stand tijdens geneesmiddelgebruik
Tot nu toe zijn er geen aanwijzingen dat er een verhoogde kans is op aangeboren afwijkingen na geneesmiddelgebruik door de vader. Maar de informatie is nog heel beperkt. Daarom wordt wel geadviseerd om voorzichtig te zijn met sommige geneesmiddelen. Dit is uit voorzorg, niet omdat het bewezen schadelijk is.

Geneesmiddelgebruik tijdens een bestaande zwangerschap
Geneesmiddelgebruik van de vader tijdens de zwangerschap heeft geen invloed op het kind. De vader heeft geen verbinding via het bloed met het ongeboren kind zoals de moeder dat heeft.

Geneesmiddelgebruik bij zwangerschapswens
De spermatogenese (zaadcelontwikkeling) is een cyclus van 72 dagen. Geneesmiddelen die de man tijdens deze periode voorafgaand aan de conceptie heeft gebruikt, zouden dus een effect kunnen hebben op het sperma. Van een beperkt aantal geneesmiddelen is uit onderzoek gebleken dat ze invloed kunnen hebben op de vruchtbaarheid van de man. Verschillende effecten op het sperma zijn mogelijk, waaronder een verminderd aantal spermacellen, verminderde beweeglijkheid, een afwijkende vorm of een effect op het DNA. Dit effect kan tijdelijk (reversibel) zijn maar in sommige gevallen ook blijvend (irreversibel).

De zwangerschap kwam tot stand tijdens geneesmiddelgebruik
Uit het (beperkte) onderzoek dat tot nu toe is gedaan, blijkt niet dat er een verhoogde kans is op aangeboren afwijkingen bij het kind na geneesmiddelgebruik door de vader. De meest aannemelijke verklaring hiervoor is het principe van ‘survival of the fittest’: dit zorgt ervoor dat alleen de meest vitale spermacel uit de miljoenen beschikbare spermacellen de zwangerschap tot stand brengt. Mocht er toch bevruchting met een niet vitale zaadcel plaatsvinden dan leidt dit waarschijnlijk tot een vroege miskraam.

Geneesmiddelgebruik tijdens een bestaande zwangerschap
Enkele geneesmiddelen kunnen in kleine hoeveelheden in het sperma terechtkomen. Bij seksueel contact tijdens de zwangerschap zou dan overdracht kunnen plaatsvinden naar de moeder. Echter, de hoeveelheid medicatie die op deze manier bij de moeder terecht kan komen, is zo minimaal dat effecten op de zwangerschap zeer onwaarschijnlijk zijn en condoomgebruik niet nodig is.

Laatst bijgewerkt op 01-04-2020


Ook interessant

Bij elke zwangerschap is er een basisrisico van 10 tot 15% op een miskraam en van 2 tot 4% op het krijgen van een baby met een aangeboren afwijking. De informatie bij zwangerschap gaat over de vraag of dit risico groter wordt door gebruik van het geneesmiddel of vaccin. Daarnaast bespreken we diverse andere risico’s voor het ongeboren kind, zoals de kans op vroeggeboorte of een laag geboortegewicht. De informatie bij borstvoeding is gebaseerd op het mogelijke risico voor de zuigeling, uitgaande van een gezonde, voldragen baby van 0 tot 2 maanden. Bij een te vroeg geboren, kleine, lichte of zieke baby moet men extra voorzichtig zijn. Een oudere zuigeling is juist minder kwetsbaar. We gaan bij zwangerschap en borstvoeding uit van de gebruikelijke dosering, zonder dat de patiënt daarbij andere geneesmiddelen gebruikt. Of het gebruik van een geneesmiddel de beste keuze is, en welk geneesmiddel in dat geval de voorkeur heeft, kan per persoon en per situatie verschillen. Daarom is goed overleg tussen zorgverlener en patiënt essentieel. Deze informatie is bedoeld ter ondersteuning van dit overleg en kan de medische zorg niet vervangen.