Geneesmiddelopname via de huid
Bij middelen die op de huid worden gesmeerd, vindt normaal gesproken weinig systemische opname plaats. Bij uitgebreid gebruik, zoals bij langdurig gebruik, grote hoeveelheden, op grote huidoppervlakken of op beschadigde huid, neemt de hoeveelheid opgenomen geneesmiddel toe. Lees in dat geval de informatie over de systemische toepassing van het betreffende middel.
Azelaïnezuur en salicylzuur
Over het gebruik van azelaïnezuur tijdens de zwangerschap is weinig informatie bekend. De absorptie door de huid is ongeveer 4%, daarom kan het waarschijnlijk veilig gebruikt worden.
Salicylzuur wordt via de huid voor 9-25% geabsorbeerd. Het kan lokaal op kleine oppervlakken worden toegepast.
Adapaleen
Toepassing van adapaleen op de huid leidt waarschijnlijk niet tot meetbare bloedspiegels bij de moeder. Toch wordt lokale toepassing afgeraden. Er zijn onvoldoende gegevens bekend en adapaleen (een retinoïde) is structureel verwant aan isotretinoïne. Isotretinoïne is teratogeen.
Tretinoïne
Gebruik van tretinoïne op de huid tijdens de zwangerschap wordt uit voorzorg afgeraden. Dit omdat het structureel verwant is aan isotretinoïne, een bewezen teratogeen middel. Er zijn enkele oude case reports beschreven van aangeboren afwijkingen na lokaal gebruik van tretinoïne, maar een causaal verband is niet vastgesteld.
De systemische absorptie van tretinoïne door de huid is zo laag dat geen meetbare stijging van de endogene plasmaspiegel optreedt. In een meta-analyse van prospectieve studies, met meer dan 500 zwangerschappen, werd geen verhoogd risico gevonden op aangeboren afwijkingen en miskramen na lokaal gebruik van tretinoïne.
Trifaroteen
Gebruik van trifaroteen op de huid tijdens de zwangerschap wordt uit voorzorg afgeraden. Dit omdat het structureel verwant is aan isotretinoïne, een bewezen teratogeen middel. De absorptie van trifaroteen door de huid is laag, maar bij langdurig gebruik op grote, door acne aangetaste huidoppervlakten kunnen meetbare spiegels optreden.
Referenties tretinoïne:
Camera G, Pregliasco P: Ear malformation in baby born to mother using tretinoin cream. (letter) Lancet 339:687, 1992.
Lipson AH, Collins F, Webster WS: Multiple congenital defects associated with maternal use of topical tretinoin. Lancet 341:1352-3, 1993
Navarre-Belhassen C, Blancehet P, Hillaire-Buys D, Sarda P, Blayac J-P: Multiple congenital malformations associated with topical tretinoin. Ann Pharmacother. 1998; 32: 505-506.
Kaplan YC, Ozsarfati J, Etwel F, Nickel C, Nulman I, Koren G. Pregnancy outcomes following first-trimester exposure to topical retinoids: A systematic review and meta-analysis. Br J Dematol 2015;173:1132-1141.
Laatst bijgewerkt op 28-02-2019