Lareb logo
English language icon
Menu icon
Aa Lettergrootte
16
 

Uitgebreide zwelling van een gevaccineerde arm of been na vaccinatie

In het kort

Na vaccinatie kan zwelling en/of roodheid op de injectieplaats ontstaan. Dit kan zich uitbreiden tot over de schouder, elleboog, knie of heup heen. Ook kan de zwelling voor meer dan de helft om de arm of het been heen gaan. Deze reactie ontstaat meestal 24 tot 48 uur na de vaccinatie. Behandeling is niet nodig. Het verdwijnt vanzelf binnen 4 tot 5 dagen zonder blijvende klachten. Deze uitgebreide zwelling wordt vooral vaak gezien na de DKTP-vaccinatie rond de leeftijd van 4 jaar in het Rijksvaccinatieprogramma. Ook na andere vaccinaties kan deze bijwerking voorkomen, zoals na griepvaccinatie, pneumokokkenvaccinatie of coronavaccinatie. [1-5]

Achtergrondinformatie

De uitgebreide zwelling van een ledemaat heet een extensive limb swelling (ELS)
Naast zwelling en/of roodheid kunnen ook andere ontstekingsverschijnselen aanwezig zijn. Zo kan er ook sprake zijn van warmte of lichte pijn [1-3]. Jeuk en het minder goed kunnen bewegen van de gezwollen arm of het gezwollen been komen vaak voor bij een ELS [3]. Soms treedt milde koorts op in dezelfde periode als de lokale klachten [3].

Een ELS wordt niet veroorzaakt door een acute allergische reactie of een bacteriële infectie
Gezien de tijd tussen vaccinatie en het ontstaan van een ELS, is een acute allergische reactie (type I; IgE-gemedieerd) niet waarschijnlijk [3]. Klachten als gevolg van een type I allergische reactie verwacht je namelijk binnen een uur na de vaccinatie [6]. Ook een bacteriële infectie als oorzaak voor een ELS is niet waarschijnlijk. Bij een infectie is er namelijk vaak sprake van hoge koorts en algeheel ziek zijn. Deze twee klachten treden niet op bij een typische ELS [4]. De precieze oorzaak van een ELS is niet bekend.

Een ELS kan symptomatisch behandeld worden met pijnstilling en koelen
Omdat het niet gaat om een acute allergische reactie of een bacteriële infectie is behandeling met antihistaminica of antibiotica niet nodig. Een ELS vormt geen contra-indicatie voor verdere vaccinaties [2, 3]. Wel kan ELS opnieuw optreden wanneer hetzelfde vaccin nogmaals wordt gegeven [5].

arrow icon
  • Woo EJ, Burwen DR, Gatumu SN. Extensive limb swelling after immunization: reports to the Vaccine Adverse Event Reporting System. Clinical infectious diseases : an official publication of the Infectious Diseases Society of America. 2003-08-01;37(3):351-8
  • Rennels MB, Black S, Woo EJ. Safety of a fifth dose of diphtheria and tetanus toxoid and acellular pertussis vaccine in children experiencing extensive, local reactions to the fourth dose. The Pediatric infectious disease journal. 2008-05-01;27(5):464-5
  • David S, Vermeer-de Bondt P, van der Maas N. Toename van lokale verschijnselen bij 4-jarigen na revaccinatie met DKTP Nederlands tijdschrift voor geneeskunde. 2010-01-01;154:A980
  • Lapphra K, Scheifele D. Vaccination site reaction or bacterial cellulitis? Paediatrics & child health. 2009-04-01;14(4):245
  • Zafack JG, De Serres G, Kiely M. Risk of Recurrence of Adverse Events Following Immunization: A Systematic Review. Pediatrics. 2017-09-01;140(3)

Laatst bijgewerkt op 01-11-2022


Ook interessant