Wiegendood is géén bijwerking van vaccinatie

In het kort

Uit onderzoek blijkt dat vaccinaties geen wiegendood veroorzaken. Bij wiegendood overlijdt een gezonde baby plotseling zonder duidelijk lichamelijke oorzaak. Wiegendood komt in Nederland voor bij ongeveer 1 op de 10.000 levend geboren kinderen. En het vaakst bij kinderen tussen de 2 en 6 maanden oud. De kans op wiegendood is groter bij zij- of buikligging van het kind en vroeggeboorte. Ook blootstelling aan tabaksrook tijdens de zwangerschap en na de geboorte kan de kans op wiegendood vergroten. Vaccinaties vergroten de kans op wiegendood niet. [1-10]

Achtergrondinformatie

De precieze oorzaak van wiegendood is niet bekend
Er zijn sterke aanwijzingen dat zuurstoftekort en oververhitting van een kind kunnen leiden tot wiegendood. Bijvoorbeeld bij een buikligging van een kind is de kans groot dat het kind eerder uitgeademde lucht weer inademt. Dit wordt rebreathing genoemd en leidt tot zuurstoftekort. Ook oververhitting kan makkelijker plaatsvinden bij een buikligging, omdat een kind zijn warmte moeilijker kwijt kan [2, 3, 11]. Een verminderde wekbaarheid van een kind is mogelijk een andere oorzaak van wiegendood. Een kind wordt dan niet wakker als het lichamelijke problemen ervaart, al dan niet door factoren van buitenaf [2, 3, 11]. Een verminderde hoeveelheid serotonine en orexine kunnen leiden tot een verminderde wekbaarheid. Dit blijkt ook uit een aantal neurologische studies [3, 11].

Het is niet aangetoond dat vaccinaties wiegendood veroorzaken
In het eerste levensjaar krijgen kinderen meerdere vaccinaties. Doordat wiegendood ook in deze periode kan voorkomen, wordt er soms gedacht dat er een verband is tussen beide [13]. Uit onderzoeken blijkt dit niet het geval [2, 5, 6, 10]. Ook het combinatievaccin DKTP-Hib-HepB is hierbij uitvoerig onderzocht en veroorzaakt geen wiegendood [6-8]. Er zijn onderzoeken die beweren dat vaccinaties juist een beschermend effect hebben op wiegendood [8, 10, 12]. Dit moet echter nog verder worden onderzocht.

arrow icon
  • Nederlands Centrum Jeugdgezondheidszorg. Richtlijn: Preventie wiegendood [Richtlijn].2019. Geraadpleegd 27 juli 2020. Beschikbaar via: https://www.ncj.nl/richtlijnen/alle-richtlijnen/richtlijn/?richtlijn=11&rlpag=659
  • Moon RY, Carlin RF, Hand I. Evidence Base for 2022 Updated Recommendations for a Safe Infant Sleeping Environment to Reduce the Risk of Sleep-Related Infant Deaths. Pediatrics. 2022-07-01;150(1)
  • Moon RY, Carlin RF, Hand I. Sleep-Related Infant Deaths: Updated 2022 Recommendations for Reducing Infant Deaths in the Sleep Environment. Pediatrics. 2022-07-01;150(1)
  • Munsters JM, Wierenga H, Boere-Boonekamp MM. Stand van zaken: Aanvullende adviezen voor veilig slapen ter preventie van wiegendood. Ned Tijdschr Geneeskd. 2013-01-01;157(8):A5568
  • Horne RSC. Sudden infant death syndrome: current perspectives. Intern Med J. 2019-04-01;49(4):433-438
  • Kuhnert R, et al. Reanalyses of case-control studies examining the temporal association between sudden infant death syndrome and vaccination. Vaccine. 2012-03-16;30(13):2349-56
  • Duszynski KM, Pratt NL, Lynch JW. Use of different combination diphtheria-tetanus-acellular pertussis vaccines does not increase risk of 30-day infant mortality. A population-based linkage cohort study using administrative data from the Australian Childhood Immunisation Register and the National Death Index. Vaccine. 2019-01-07;37(2):280-288
  • Huang WT, Chen RT, Hsu YC. Vaccination and unexplained sudden death risk in Taiwanese infants. Pharmacoepidemiol Drug Saf. 2017-01-01;26(1):17-25
  • Müller-Nordhorn J, Hettler-Chen CM, Keil T. Association between sudden infant death syndrome and diphtheria-tetanus-pertussis immunisation: an ecological study. BMC Pediatr. 2015-01-28;15:1
  • Müller-Nordhorn J, Neumann K, Keil T. State-level trends in sudden unexpected infant death and immunization in the United States: an ecological study. BMC pediatrics. 2021-06-11;21(1):274
  • Carlin RF, Moon RY. Risk Factors, Protective Factors, and Current Recommendations to Reduce Sudden Infant Death Syndrome: A Review. JAMA Pediatr. 2017-02-01;171(2):175-180
  • Vennemann MM, Höffgen M, Bajanowski T. Do immunisations reduce the risk for SIDS? A meta-analysis. Vaccine. 2007-06-21;25(26):4875-9
  • Miller NZ. Vaccines and sudden infant death: An analysis of the VAERS database 1990-2019 and review of the medical literature. Toxicology reports. 2021-06-24;8:1324-1335

Laatst bijgewerkt op 22-11-2022