Diabetes is géén bijwerking van vaccinatie

In het kort

Uit onderzoek blijkt dat vaccinaties geen diabetes veroorzaken. Over het algemeen geven vaccinaties ook voldoende bescherming bij diabetespatiënten. Er zijn geen aanwijzingen dat vaccinaties diabetesklachten kunnen verergeren. Sommige vaccinaties kunnen wel zorgen voor een tijdelijk verhoogde of verlaagde bloedsuiker. Bij diabetes, ook wel suikerziekte of diabetes mellitus genoemd, is de hoeveelheid suiker in het bloed te hoog. [1-54]

Achtergrondinformatie

De meest voorkomende vormen van diabetes zijn diabetes type 1 en type 2
Diabetes type 2 komt het vaakst voor. Dit type diabetes wordt veroorzaakt doordat het lichaam te weinig insuline aanmaakt. Ook wordt het lichaam minder gevoelig voor insuline. De oorzaken van diabetes type 2 zijn onder andere overgewicht, oudere leeftijd en ongezond eten [1-3]. Bij diabetes type 1 worden de cellen die insuline maken door het eigen afweersysteem kapot gemaakt. Er is nog veel onduidelijk over de oorzaken van diabetes type 1 [1, 4]. 

Het is niet aangetoond dat vaccinaties diabetes veroorzaken
Er is met name onderzoek gedaan naar het verband tussen kindervaccinaties en het ontstaan van diabetes type 1 [4-14]. Zowel op de korte als op de langere termijn is er geen verhoogd risico op diabetes type 1 na vaccinatie [5, 7, 10, 12-16]. In de literatuur worden er wel gevallen beschreven van het ontstaan van diabetes na coronavaccinatie. Echter is hierbij niet bekend of de vaccinatie de diabetes ook heeft veroorzaakt [17-21]. Verschillende onderzoeken geven aan dat vaccinaties de kans op diabetes type 1 mogelijk verkleinen doordat ze infecties voorkomen [8, 12, 14, 22-24]. Er zijn onderzoeken die aantonen dat een infectie met pneumokokken, influenza, enterovirus, hepatitis B, rotavirus, varicella zoster of COVID-19 mogelijk diabetes kunnen veroorzaken [22, 25-36].

Vaccinaties kunnen soms bloedsuikerschommelingen veroorzaken
Dit is gezien na de griepvaccinatie en de coronavaccinatie [37-41]. De bloedsuikerwaardes kunnen stijgen of dalen. Een lage bloedsuikerspiegel na vaccinatie kan ontstaan wanneer mensen zich na de vaccinatie niet lekker voelen en minder eten. Vaccinaties kunnen ook een soort stressreactie opwekken. Dit kan leiden tot een stijging van de cortisol- en adrenalinelevels en vervolgens ook tot een stijging van de bloedsuikerspiegel [38]. Niet in alle onderzoeken wordt na vaccinatie een schommeling van de bloedsuikerspiegel gezien [42-45].

Mensen met diabetes kunnen gewoon gevaccineerd worden
Sommige infecties kunnen een heftiger beloop hebben bij mensen met diabetes. Dit is onder andere gezien bij COVID-19. Vaccineren kan ervoor zorgen dat een infectie minder ernstig verloopt [46]. Over het algemeen geven vaccinaties diabetespatiënten ook voldoende bescherming [26, 47-50]. Het soort vaccin en de leeftijd van de gevaccineerde zijn factoren die mogelijk van invloed zijn op de effectiviteit van een vaccin bij diabetespatiënten [49, 51-54].

Laatst bijgewerkt op 01-05-2023