Huilen na vaccinatie

In het kort

Huilen voor, tijdens of na vaccinatie komt vaak voor bij baby’s en jonge kinderen. Het huilen ontstaat meestal door de ervaren pijn tijdens het injecteren of door een pijnlijke reactie op de injectieplaats. Ook angst, spanning en stress van zowel ouder, als kind kunnen zorgen voor huilen bij vaccinatie. Het voeden van een baby of het zorgen voor afleiding tijdens een vaccinatie kan het huilen verminderen. Huilen na vaccinatie kan ook ontstaan als reactie op koorts of het niet lekker voelen. Deze klachten gaan meestal over zonder behandeling. Wanneer de klachten over zijn, stopt het huilen ook. Neem contact op met uw huisarts als u zich zorgen maakt [1-18].

Achtergrondinformatie

Huilen kan ook later na vaccinatie optreden als gevolg van koorts of malaise
Voor de meeste vaccinaties geldt dat koorts en malaise binnen 24 uur na vaccinatie optreden. Het huilen start dan ook rond diezelfde periode. Na de BMR-vaccinatie kan het 5 tot 12 dagen duren voordat huilen als gevolg van koorts of malaise voorkomt [1].

Er zijn verschillende manieren om huilen door pijn of angst tegen te gaan
Bij jonge kinderen kan het geven van borst- of flesvoeding tijdens de vaccinatie de pijn en de duur van het huilen verminderen. De aanwezigheid van een bekend persoon, huid-op-huidcontact, afleiding en de zoete smaak van de (moeder)melk maakt het geven van voeding tijdens vaccinatie een goede pijnstiller [2-10]. Ook het buidelen van een baby en het geven van een speen lijkt huilen tijdens en na vaccinatie te verminderen [5, 11-13]. Bij oudere kinderen kan afleiding zorgen voor minder huilen, bijvoorbeeld door middel van praten of speelgoed [11, 14-16].

Ontroostbaar huilen na vaccinatie komt zelden voor
Als een kind langer dan 3 uur huilt, wordt er gesproken over ontroostbaar of ‘persistent’ huilen. De precieze oorzaak van ontroostbaar huilen is onbekend. In het verleden werd ontroostbaar huilen vaak in verband gebracht met de kinkhoestcomponent van het DKTP-vaccin voor baby’s. Dit vaccin bevatte een cellulaire kinkhoestcomponent met een reactogeen bacterieel endotoxine. Bij 1 op de 100 vaccinaties met dit vaccin trad toen ontroostbaar huilen op. Sinds 2005 is de cellulaire kinkhoestcomponent in het DKTP-vaccins voor baby’s vervangen door een acellulaire kinkhoestcomponent. Sindsdien komen ontroostbaar huilen en andere bijwerkingen minder vaak voor [17, 18]. Neem contact op met de huisarts als het huilen ontroostbaar blijft, anders is dan u gewend bent, verandert in kreunen of met weinig kracht of op een hoge toon is.

arrow icon
  • Bijwerkingencentrum Lareb. M-M-RVAXPRO and crying [signalering]. 2016. Geraadpleegd 16 oktober 2019
  • Dar JY, Goheer L, Shah SA. Analgesic Effect Of Direct Breastfeeding During BCG Vaccination In Healthy Neonates. J Ayub Med Coll Abbottabad. 2019-07-01;31(3):379-382
  • Dilli D, Küçük IG, Dallar Y. Interventions to reduce pain during vaccination in infancy. J Pediatr. 2009-03-01;154(3):385-90
  • Fallah R, Naserzadeh N, Ferdosian F. Comparison of effect of kangaroo mother care, breastfeeding and swaddling on Bacillus Calmette-Guerin vaccination pain score in healthy term neonates by a clinical trial. J Matern Fetal Neonatal Med. 2017-05-01;30(10):1147-1150
  • Abdel Razek A, Az El-Dein N. Effect of breast-feeding on pain relief during infant immunization injections. Int J Nurs Pract. 2009-04-01;15(2):99-104
  • Gad RF, Dowling DA, Abusaad FE. Oral Sucrose Versus Breastfeeding in Managing Infants' Immunization-Related Pain: A Randomized Controlled Trial. MCN Am J Matern Child Nurs. 2019-03-01;44(2):108-114
  • Harrison D, et al. Breastfeeding for procedural pain in infants beyond the neonatal period. Cochrane Database Syst Rev. 2016-10-28;10:CD011248
  • Hatami Bavarsad Z, et al. Effects of breast milk on pain severity during muscular injection of hepatitis B vaccine in neonates in a teaching hospital in Iran. Arch Pediatr. 2018-08-01;25(6):365-370
  • Graf T, Duffey E, Spatz D. Development of an Interprofessional Policy on the Use of Human Milk and Breastfeeding for Pain Relief. Advances in neonatal care : official journal of the National Association of Neonatal Nurses. 2021-08-01;21(4):267-273
  • Viggiano C, et al. Analgesic effects of breast- and formula feeding during routine childhood immunizations up to 1 year of age. Pediatric research. 2021-04-01;89(5):1179-1184
  • Blount RL, Devine KA, Cheng PS. The impact of adult behaviors and vocalizations on infant distress during immunizations. J Pediatr Psychol. 2008-11-01;33(10):1163-74
  • Pandita A, et al. Is kangaroo mother care effective in alleviating vaccination associated pain in early infantile period? A RCT. Early Hum Dev. 2018-12-01;127:69-73
  • Saeidi R, Asnaashari Z, Amirnejad M. Use of "kangaroo care" to alleviate the intensity of vaccination pain in newborns. Iran J Pediatr. 2011-03-01;21(1):99-102
  • Shahid R, Benedict C, Mishra S. Using iPads for distraction to reduce pain during immunizations. Clin Pediatr. 2015-02-01;54(2):145-8
  • Beran TN, Ramirez-Serrano A, Vanderkooi OG. Humanoid robotics in health care: An exploration of children's and parents' emotional reactions. J Health Psychol. 2015-07-01;20(7):984-9
  • Nederlands Centrum Jeugdgezondheid. Preventie, signalering, diagnostiek en behandeling van excessief huilen bij baby’s [richtlijn]. Utrecht; 2013
  • Babl FE, Lewena S, Brown L. Vaccination-related adverse events. Pediatr Emerg Care. 2006-07-01;22(7):514-9; quiz 520-2
  • Rümke HC, Visser HK. Vaccinaties op de kinderleeftijd anno 2004. II. Echte en vermeende bijwerkingen. Ned Tijdschr Geneeskd. 2004-02-21;148(8):364-71

Laatst bijgewerkt op 16-12-2022