Langdurige schouderklachten na vaccinatie

In het kort

Na vaccinatie in de spier van de bovenarm kan pijn in de schouder of pijnlijke beweging van de arm ontstaan. Meestal verdwijnen deze klachten na enkele dagen. Maar in zeldzame gevallen duren de klachten weken of maanden. Het gaat dan mogelijk om het verschijnsel ‘shoulder injury related to vaccine administration’ (SIRVA). Bij SIRVA is het vaccin te hoog of te diep in de schouder gezet. Er kan dan een ontsteking in de schouder ontstaan. Een arts kan SIRVA vaststellen met een echo of MRI. De behandeling bestaat uit rust nemen, fysiotherapie en ontstekingsremmende medicatie. [1-9]

Achtergrondinformatie

Bij SIRVA zijn de schouderstructuren beschadigd
De deltoïdspier, waarin het vaccin wordt gezet, ligt dicht aan de oppervlakte en bedekt het schoudergewricht. Bij te hoog of te diep injecteren in de arm kunnen de onderliggende structuren, waaronder de slijmbeurs en pezen, beschadigd en ontstoken raken [1-4]. Met behulp van een echo of MRI worden de klachten vaak gediagnosticeerd als een slijmbeursontsteking, een peesontsteking of frozen shoulder-syndroom [1,3].

Mogelijk speelt bij SIRVA ook een immuungemedieerde ontstekingsreactie
Het schouderletsel is ernstiger dan verwacht wordt na beschadiging door de injectienaald. Er zijn vermoedens dat dit komt door een immuungemedieerde ontstekingsreactie op het antigeen in het vaccin [2, 5-7].

SIRVA-klachten ontstaan enkele uren na vaccinatie
De klachten bestaan uit een pijnlijke schouder en verminderde bewegingsvrijheid van de arm [1,3]. Ook kan er sprake zijn van koorts, een verhoogd aantal witte bloedcellen en verhoogde ontstekingswaarden in het bloed [3].

De klachten verdwijnen meestal na enkele weken tot maanden
De arm en schouder kunnen normaal gebruikt worden tot zover de pijn dit toelaat. De behandeling van de klachten bestaat uit ontstekingsremmende middelen en voldoende rust nemen [7]. Bij aanhoudende klachten kunnen fysiotherapie en intra-articulaire corticosteroïdinjecties overwogen worden [3,8]. In sommige gevallen houden de klachten echter jarenlang aan [1,3].

Referenties

Atanasoff S, Ryan T, Lightfoot R, Johann-Liang R. Shoulder injury related to vaccine administration (SIRVA). Vaccine. 2010;28(51):8049-52.
Barnes MG, Ledford C, Hogan K. A "needling" problem: shoulder injury related to vaccine administration. J Am Board Fam Med. 2012;25(6):919-22.
Cross GB, Moghaddas J, Buttery J, Ayoub S, Korman TM. Don't aim too high: Avoiding shoulder injury related to vaccine administration. Aust Fam Physician. 2016;45(5):303-6.
Bancsi A, Houle SKD, Grindrod KA. Shoulder injury related to vaccine administration and other injection site events. Can Fam Physician. 2019;65(1):40-2.
Okur G, Chaney KA, Lomasney LM. Magnetic resonance imaging of abnormal shoulder pain following influenza vaccination. Skeletal Radiol. 2014;43(9):1325-31.
Trollmo C, Carlsten H, Tarkowski A. Intra-articular immunization induces strong systemic immune response in humans. Clin Exp Immunol. 1990;82(2):384-9.
Cantarelli Rodrigues T, Hidalgo PF, Skaf AY, Serfaty A. Subacromial-subdeltoid bursitis following COVID-19 vaccination: a case of shoulder injury related to vaccine administration (SIRVA). Skeletal Radiol. 2021:1-5.
Damen G, et al. NHG-Standaard: Schouderklachten [Richtlijn]. Oktober 2019. Geraadpleegd op 30-11-2021. Beschikbaar via: https://richtlijnen.nhg.org/standaarden/schouderklachten#volledige-teks Haaksman M, Van Erp-van Boekel A, De Vries E, Robben Y. Aanhoudende schouderklachten na vaccinatie. Huisarts Wet. 2022;65(4):38-41.

Laatst bijgewerkt op 05-09-2022