Aangezichtsverlamming van Bell is een zeldzame bijwerking van de coronavaccins van Pfizer/BioNTech, Moderna en AstraZeneca. Het is niet duidelijk of andere vaccins de aandoening ook kunnen veroorzaken. Het risico op de aangezichtsverlamming van Bell na vaccinatie is kleiner dan het risico op de aandoening na het doormaken van een corona-infectie. Bij de aangezichtsverlamming van Bell is er sprake van een plotselinge spierverlamming in één helft van het gezicht. Mensen die deze klacht ervaren na vaccinatie moeten meteen contact opnemen met de huisarts. [1-26]
Achtergrondinformatie
Het is onbekend hoe de aangezichtsverlamming van Bell ontstaat na vaccinatie
Mogelijk speelt de activering van de immuunrespons als gevolg van de vaccinatie een rol bij het ontstaan van deze aandoening [27]. Er is echter meer onderzoek nodig om het mechanisme van de aangezichtsverlamming van Bell na vaccinatie in kaart te brengen [15]. Er zijn vermoedens dat bepaalde factoren het risico op de aandoening kunnen verhogen, zoals virale infecties of auto-immuun aandoeningen [17, 18]. Ook andere aandoeningen zoals dyslipidemie, diabetes of een hoge bloeddruk zouden een verhoogd risico kunnen geven [4, 14, 28].
De aangezichtsverlamming van Bell is een zeldzame bijwerking van sommige coronavaccins
De aandoening staat in de bijsluiter van de coronavaccins van Pfizer/BioNTech, Moderna en AstraZeneca. In de meeste onderzoeken is gekeken naar het Pfizer/BioNTech vaccin [14, 15, 20-22, 24]. Het is geen bekende bijwerking van de coronavaccins van Janssen en Novavax. De aangezichtsverlamming van Bell kan binnen een dag na de vaccinatie optreden, maar het kan ook pas na enkele maanden ontstaan [3, 5, 9, 19]. Lareb ontving ook meldingen van de aangezichtsverlamming van Bell na coronavaccinatie. In de meeste gevallen ontstonden de klachten binnen een week na de vaccinatie [29].
Er zijn enkele gevallen beschreven van de aangezichtsverlamming van Bell bij andere vaccins
Het ging hierbij om het griepvaccin en het hepatitis B-vaccin [1, 3, 23]. Er kon niet worden aangetoond dat de vaccinatie de onderliggende oorzaak was van het ontstaan van de aandoening. Onderzoeken laten verschillende resultaten zien over het risico per geslacht en leeftijd na vaccinatie [1, 9, 14]. Ook is het nog onduidelijk of een eerder doorgemaakte aangezichtsverlamming van Bell het risico op herhaling na vaccinatie verhoogt [24, 25]. De meeste mensen bij wie de aangezichtsverlamming van Bell na vaccinatie is ontstaan, zijn volledig hersteld [3, 15, 23, 26].
Ahsanuddin S, Nasser W, Roy SC. Facial paralysis and vaccinations: a vaccine adverse event reporting system review. Family practice. 2022-01-19;39(1):80-84Angelo MG, Zima J, Tavares Da Silva F. Post-licensure safety surveillance for human papillomavirus-16/18-AS04-adjuvanted vaccine: more than 4 years of experience. Pharmacoepidemiology and drug safety. 2014-05-01;23(5):456-65Baxter R, et al. A postmarketing evaluation of the safety of Ann Arbor strain live attenuated influenza vaccine in adults 18-49 years of age. Vaccine. 2012-04-26;30(20):3053-60Jeong N, Kim Y, Kim C. Association between Influenza Vaccination and the Risk of Bell's Palsy in the Korean Elderly. Vaccines. 2021-07-06;9(7)Koh JS, et al. Hospital-based observational study of neurological disorders in patients recently vaccinated with COVID-19 mRNA vaccines. Journal of the neurological sciences. 2021-11-15;430:120030Li X, et al. Characterising the background incidence rates of adverse events of special interest for covid-19 vaccines in eight countries: multinational network cohort study. BMJ (Clinical research ed.). 2021-06-14;373:n1435McMurry R, et al. Real-time analysis of a mass vaccination effort confirms the safety of FDA-authorized mRNA COVID-19 vaccines. Med (New York, N.Y.). 2021-08-13;2(8):965-978.e5Mohammed RA, Garout RM, Wahid S. A Survey on the Side Effects of Pfizer/BioNTech COVID-19 Vaccine Among Vaccinated Adults in Saudi Arabia. Cureus. 2021-11-03;13(11):e19222Noseda R, Ripellino P, Ghidossi S. Reporting of Acute Inflammatory Neuropathies with COVID-19 Vaccines: Subgroup Disproportionality Analyses in VigiBase. Vaccines. 2021-09-14;9(9)Patone M, et al. Neurological complications after first dose of COVID-19 vaccines and SARS-CoV-2 infection. Nature medicine. 2021-12-01;27(12):2144-2153Rowhani-Rahbar A, et al. Immunization and Bell's palsy in children: a case-centered analysis. American journal of epidemiology. 2012-05-01;175(9):878-85Shasha D, et al. Real-world safety data for the Pfizer BNT162b2 SARS-CoV-2 vaccine: historical cohort study. Clinical microbiology and infection : the official publication of the European Society of Clinical Microbiology and Infectious Diseases. 2022-01-01;28(1):130-134Shemer A, Pras E, Einan-Lifshitz A. Association of COVID-19 Vaccination and Facial Nerve Palsy: A Case-Control Study. JAMA otolaryngology-- head & neck surgery. 2021-08-01;147(8):739-743Shibli R, et al. Association between vaccination with the BNT162b2 mRNA COVID-19 vaccine and Bell's palsy: a population-based study. The Lancet regional health. Europe. 2021-12-01;11:100236Wan EYF, et al. Bell's palsy following vaccination with mRNA (BNT162b2) and inactivated (CoronaVac) SARS-CoV-2 vaccines: a case series and nested case-control study. The Lancet. Infectious diseases. 2022-01-01;22(1):64-72Wijnans L, Dodd CN, Weibel D. Bell's palsy and influenza(H1N1)pdm09 containing vaccines: A self-controlled case series. PloS one. 2017-05-03;12(5):e0175539Eviston TJ, Croxson GR, Kennedy PG. Bell's palsy: aetiology, clinical features and multidisciplinary care. Journal of neurology, neurosurgery, and psychiatry. 2015-12-01;86(12):1356-61Zhang W, Xu L, Luo T. The etiology of Bell's palsy: a review. Journal of neurology. 2020-07-01;267(7):1896-1905Chang KC, Kong FY. Adverse event reporting and Bell's palsy risk after COVID-19 vaccination. The Lancet. Infectious diseases. 2021-11-01;21(11):1491-1492Colella G, Orlandi M, Cirillo N. Bell's palsy following COVID-19 vaccination. Journal of neurology. 2021-10-01;268(10):3589-3591Gómez de Terreros Caro G, Gil Díaz S, Pérez Alé M. Bell's palsy following COVID-19 vaccination: a case report. Neurologia (Barcelona, Spain). 2021-09-01;36(7):567-568Mussatto CC, Sokol J, Alapati N. Bell's palsy following COVID-19 vaccine administration in HIV+ patient. American journal of ophthalmology case reports. 2022-03-01;25:101259Paul R, Stassen LF. Transient facial nerve paralysis (Bell's palsy) following administration of hepatitis B recombinant vaccine: a case report. British dental journal. 2014-01-01;216(2):69-71Repajic M, Lai XL, Xu P. Bell's Palsy after second dose of Pfizer COVID-19 vaccination in a patient with history of recurrent Bell's palsy. Brain, behavior, & immunity - health. 2021-05-01;13:100217Yu BY, Cen LS, Chen T. Bell's palsy after inactivated COVID-19 vaccination in a patient with history of recurrent Bell's palsy: A case report. World journal of clinical cases. 2021-09-26;9(27):8274-8279Chang S, O'Connor PM, Slade BA. U.S. Postlicensure safety surveillance for adolescent and adult tetanus, diphtheria and acellular pertussis vaccines: 2005-2007. Vaccine. 2013-02-27;31(10):1447-52Soeiro T, Salvo F, Pariente A. Type I interferons as the potential mechanism linking mRNA COVID-19 vaccines to Bell's palsy. Therapie. 2021-07-01;76(4):365-367Jeong J, Yoon SR, Lim H. Risk factors for Bell's palsy based on the Korean National Health Insurance Service National Sample Cohort data. Scientific reports. 2021-12-03;11(1):23387Bijwerkingencentrum Lareb. Overview of Bell’s palsy associated with COVID-19 vaccines [signalering]. 2022. Geraardpleegd 20 september 2022. Beschikbaar via: https://www.lareb.nl/media/dy2cc2b3/signals_2022_covid-19-vaccines-and-bell-s-palsy.pdf
