De precieze oorzaak van de ziekte van Crohn is onbekend
De ziekte van Crohn is een auto-immuunziekte waarbij het eigen afweersysteem is ontregeld. Waarschijnlijk zijn er meerdere oorzaken van de ziekte van Crohn. De ontregelde afweer zorgt voor een onbedoelde reactie tegen de normale darmbacteriën en voor schade aan de darmwand [1]. Erfelijkheid, de samenstelling van de bacteriën in de darmen, immunologische en omgevingsfactoren zoals roken en stress, spelen waarschijnlijk een rol in het ontregelen van het afweersysteem [2-4].
Uit huidig onderzoek blijkt dat vaccinaties de kans op de ziekte van Crohn niet vergroten
In het verleden heeft een controversieel onderzoek de BMR-vaccinatie (bof, mazelen, rode hond) in verband gebracht met de ziekte van Crohn [5]. Dit onderzoek bleek echter niet juist uitgevoerd. Uit latere onderzoeken blijkt dat de BMR-vaccinatie niet leidt tot een verhoogd risico op de ziekte van Crohn [6-11]. Ook na andere vaccinaties is geen verhoogd risico op de ziekte van Crohn gevonden [12-14]. Ook zijn er tot nu toe in de literatuur geen gevallen beschreven waarin de ziekte van Crohn gelinkt wordt aan een coronavaccinatie.
De meeste mensen met de ziekte van Crohn hebben niet méér of ergere bijwerkingen
Uit de meeste onderzoeken blijkt dat de bijwerkingen bij mensen met de ziekte van Crohn na vaccinatie vergelijkbaar zijn met de bijwerkingen bij mensen zonder deze aandoening [15-21]. Het is nog niet helemaal duidelijk of en welk effect medicatie heeft op de bijwerkingen [15-17, 22, 23]. In een aantal onderzoeken naar bijwerkingen na coronavaccinatie werden meer bijwerkingen gemeld door vrouwen, jongere mensen en mensen met een eerdere COVID-19 infectie [16, 17, 22-26].
Vaccinatie leidt niet tot een hogere kans op opvlammingen van de ziekte van Crohn
Mensen met de ziekte van Crohn hebben vaak perioden waarin er minder klachten zijn en perioden waarin de klachten erger zijn of opvlammingen zijn. Verschillende factoren kunnen voor opvlammingen van de ziekte zorgen, zoals roken en stress [27]. In onderzoek bleek dat de kans op opvlammingen laag was na een coronavaccinatie [22, 28, 29]. Ook na andere vaccinaties was de kans op een opvlamming niet hoger na vaccinatie dan normaal [30-32].
- Lee SH, Kwon JE, Cho ML. Immunological pathogenesis of inflammatory bowel disease. Intestinal research. 2018-01-01;16(1):26-42
- Kofla-Dłubacz A, Pytrus T, Akutko K. Etiology of IBD-Is It Still a Mystery? International journal of molecular sciences. 2022-10-18;23(20)
- Zhang Y, Si X, Yang L. Association between intestinal microbiota and inflammatory bowel disease. Animal models and experimental medicine. 2022-12-01;5(4):311-322
- Thuisarts.nl. Ik heb de ziekte van Crohn [Internet]. 2017. Geraadpleegd op 2 december 2022. Beschikbaar via: https://www.thuisarts.nl/ziekte-van-crohn/ik-heb-ziekte-van-crohn
- Thompson NP, Montgomery SM, Pounder RE. Is measles vaccination a risk factor for inflammatory bowel disease? Lancet (London, England). 1995-04-29;345(8957):1071-4
- Feeney M, Ciegg A, Winwood P. A case-control study of measles vaccination and inflammatory bowel disease. The East Dorset Gastroenterology Group. Lancet (London, England). 1997-09-13;350(9080):764-6
- Afzal MA, Minor PD, Schild GC. Clinical safety issues of measles, mumps and rubella vaccines. Bulletin of the World Health Organization. 2000-01-01;78(2):199-204
- Davis RL, Bohlke K. Measles vaccination and inflammatory bowel disease: controversy laid to rest? Drug safety. 2001-01-01;24(13):939-46
- Davis RL, et al. Measles-mumps-rubella and other measles-containing vaccines do not increase the risk for inflammatory bowel disease: a case-control study from the Vaccine Safety Datalink project. Archives of pediatrics & adolescent medicine. 2001-03-01;155(3):354-9
- Jefferson T, Price D, Demicheli V. Unintended events following immunization with MMR: a systematic review. Vaccine. 2003-09-08;21(25-26):3954-60
- Di Pietrantonj C, Rivetti A, Marchione P. Vaccines for measles, mumps, rubella, and varicella in children. The Cochrane database of systematic reviews. 2021-11-22;11(11):CD004407
- Pineton de Chambrun G, Dauchet L, Gower-Rousseau C. Vaccination and Risk for Developing Inflammatory Bowel Disease: A Meta-Analysis of Case-Control and Cohort Studies. Clinical gastroenterology and hepatology : the official clinical practice journal of the American Gastroenterological Association. 2015-08-01;13(8):1405-15.e1; quiz e130
- Rosillon D, et al. Meta-analysis of the risk of autoimmune thyroiditis, Guillain-Barré syndrome, and inflammatory bowel disease following vaccination with AS04-adjuvanted human papillomavirus 16/18 vaccine. Pharmacoepidemiology and drug safety. 2020-09-01;29(9):1159-1167
- Martín-Merino E, Castillo-Cano B, Martín-Pérez M. Evaluation of the Risk of Inflammatory Bowel Disease after the HPV Vaccination in Primary Care in Spain: A Time-Varying Cohort Analysis of Around 390,000 Girls. Drug safety. 2021-04-01;44(4):455-466
- Ellul P, et al. Implementation and Short-term Adverse Events of Anti-SARS-CoV-2 Vaccines in Inflammatory Bowel Disease Patients: An International Web-based Survey. Journal of Crohn's & colitis. 2022-08-04;16(7):1070-1078
- Garrido I, Lopes S, Macedo G. Safety of COVID-19 Vaccination in Inflammatory Bowel Disease Patients on Biologic Therapy. Journal of Crohn's & colitis. 2022-05-10;16(4):687-688
- Cannatelli R, et al. Risk of adverse events and reported clinical relapse after COVID-19 vaccination in patients with IBD. Gut. 2022-09-01;71(9):1926-1928
- Shehab M, et al. Impact of BNT162b2 mRNA Vaccination on the Development of Short and Long-Term Vaccine-Related Adverse Events in Inflammatory Bowel Disease: A Multi-Center Prospective Study. Frontiers in medicine. 2022-06-08;9:881027
- Desalermos A, et al. Safety of Immunizations for the Adult Patient With Inflammatory Bowel Disease-A Systematic Review and Meta-analysis. Inflammatory bowel diseases. 2022-09-01;28(9):1430-1442
- Cao Y, Zhao D, Xu AT. Effects of immunosuppressants on immune response to vaccine in inflammatory bowel disease. Chinese medical journal. 2015-03-20;128(6):835-8
- Crohn & Colitis. Coronavirus: vraag en antwoord. 2022. Geraadpleegd op 7 maart 2023. Beschikbaar via: https://www.crohn-colitis.nl/blog/actueel/coronavirus-vraag-en-antwoord/
- Weaver KN, et al. Impact of SARS-CoV-2 Vaccination on Inflammatory Bowel Disease Activity and Development of Vaccine-Related Adverse Events: Results From PREVENT-COVID. Inflammatory bowel diseases. 2022-10-03;28(10):1497-1505
- Botwin GJ, et al. Adverse Events After SARS-CoV-2 mRNA Vaccination Among Patients With Inflammatory Bowel Disease. The American journal of gastroenterology. 2021-08-01;116(8):1746-1751
- Zacharopoulou E, et al. Patients With Inflammatory Bowel Diseases Have Impaired Antibody Production After Anti-SARS-CoV-2 Vaccination: Results From a Panhellenic Registry. Inflammatory bowel diseases. 2023-02-01;29(2):228-237
- Orfanoudaki E, et al. Real-World Use and Adverse Events of SARS-CoV-2 Vaccination in Greek Patients with Inflammatory Bowel Disease. Journal of clinical medicine. 2022-01-27;11(3)
- Wieske L, et al. Risk factors associated with short-term adverse events after SARS-CoV-2 vaccination in patients with immune-mediated inflammatory diseases. BMC medicine. 2022-03-02;20(1):100
- Rozich JJ, Holmer A, Singh S. Effect of Lifestyle Factors on Outcomes in Patients With Inflammatory Bowel Diseases. The American journal of gastroenterology. 2020-06-01;115(6):832-840
- Lev-Tzion R, et al. COVID-19 Vaccine Is Effective in Inflammatory Bowel Disease Patients and Is Not Associated With Disease Exacerbation. Clinical gastroenterology and hepatology : the official clinical practice journal of the American Gastroenterological Association. 2022-06-01;20(6):e1263-e1282
- Pellegrino R, et al. BNT162b2 mRNA COVID-19 vaccine is safe in a setting of patients on biologic therapy with inflammatory bowel diseases: a monocentric real-life study. Expert review of clinical pharmacology. 2022-10-01;15(10):1243-1252
- Khan N, Trivedi C, Aberra F. Safety of Recombinant Zoster Vaccine in Patients with Inflammatory Bowel Disease. Journal of Crohn's & colitis. 2022-09-08;16(9):1505-1507
- Rahier JF, et al. H1N1 vaccines in a large observational cohort of patients with inflammatory bowel disease treated with immunomodulators and biological therapy. Gut. 2011-04-01;60(4):456-62
- deBruyn J, et al. Immunogenicity of Influenza Vaccine for Patients with Inflammatory Bowel Disease on Maintenance Infliximab Therapy: A Randomized Trial. Inflammatory bowel diseases. 2016-03-01;22(3):638-47
Laatst bijgewerkt op 07-03-2023